STRONA ARCHIWALNA   
 opracowanie: śp. Jerzy Kowalczyk (1938 - 2015)    kontakt: 41 368 57 24,   jotka.1863@gmail.com

6 Październik 2024, imieniny dziś obchodzi: Petra, Fryderyka, Artur   
     Menu:  
Miejscowości
 K I E L C E
 A - B
 C - F
 G - J
 K
 L - M
 Lelów (S)
 Leszczyny
 Lipa (W)
 Lipie
 Lipsko (W)
 Lisów
 Lisów (W)
 Lubcza
 Luborzyca (K)
 Ludynia
 Łazy (S)
 Łosienek
 Łukawa
 Maczki (S)
 Magierów
 Majków
 Małogoszcz
 Marchocice (K)
 Mełchów (S)
 Miechów (K)
 Mierzwin
 Mirogonowice
 Mirzec
 Młyny
 Młyny (W)
 Mniszek (W)
 Modlnica (K)
 Molendy (W)
 Motkowice
 Mroczków Gościnny(E)
 Mrzygłód (S)
 Mstyczów
 Mydłów
 Myszków (S)
 N - O
 P - R
 S
 Ś - Ż
 Uroczystości
 Wyszukiwarka
 Literatura
 Indeksy
 Aktualizacja
 O autorze
 
     Ważne daty z powstania:  
9 pazdziernika 1863 r. - Neuman i Junosza walczą pod Stawami
20 pazdziernika 1863 r. - Bitwa Z. Chmieleńskiego pod Oksą
20 pazdziernika 1863 r. - Bitwa Rosnera-Róży pod Rybnicą
21 pazdziernika 1863 r. - Bitwa Rosnera-Róży pod Jurkowicami
21 pazdziernika 1863 r. - Potyczka Chmieleńskiego pod Kwiliną
29 pazdziernika 1862 r. - Świętomarz - zjazd księży sandomierskich
29 pazdziernika 1863 r. - Bitwa Bosaka i oddziału Rębajły pod Jeziorkiem
4 listopada 1863 r. - Potyczka Bosaka i Chmieleńskiego pod Strojnowem
5 listopada 1863 r. - Potyczka Bosaka i Chmieleńskiego pod Górami
 
  Zapraszam do współpracy
Posiadasz dodatkowe informacje lub zdjęcia
     albo
chcesz otrzymywać informację o uzupełnieniach niniejszej prezentacji ?
 
     Zaproszenie do:  
Muzeum Historii
Kielc
 
     gmina : LIPSKO powiat: LIPSKO     

LIPSKO

1. Ks. Saturnin Goltz

   Na cmentarzu parafialnym w Lipsku - od bramy wejściowej główną aleją 40 m do pierwszej kaplicy cmentarnej, obok której postawiony jest kamienny nagrobek zwieńczony krzyżem.

   Na ścianie bocznej cokołu wyryty napis:
D.O.M. / Tu spoczywają / zwłoki Saturni- / na Goltza Pro- / boszcza Parafii / Lipsko Kanonika / Diececyi Sando- / mierskiej zmarłe / go 26 Sierpnia / 1875

   Na bocznej ścianie postumentu napis:
Przechodniu! / Czem ja byłem / ty jesteś, czem / ja jestem ty bę / dziesz: pomyśl / i westchnij do / Boga za duszę / moją


   Ks. Saturnin Goltz, urodzony dnia 28.XI.1818 r. w Urzędowie k/ Kraśnika, w latach 1847-1871 był proboszczem Sobótki, następnie parafii Lipsko.
   Uczestniczył w ruchu patriotycznym. Był w grupie trzech księży kanoników diecezji sandomierskiej wydelegowanych po manifestacji na Świętym Krzyżu we wrześniu 1862 r. do Warszawy, aby weszli w porozumienie z Komitetem Centralnym, a następnie zdawał sprawozdanie na zjeździe duchowieństwa w Świętomarzy.
   Zmarł w Lipsku w 1875 r.


góra strony




Uzupełnienie z maja 2014 r.

Tablica informacyjna na cmentarzu w Lipsku.

   W 150. rocznicę powstania styczniowego, staraniem Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Lipskiej "Powiśle", na cmentarzu parafialnym w Lipsku, została zainstalowana tablica informacyjna "PUŁKOWNIK CZACHOWSKI I JEGO LUDZIE" - UCZESTNICY RUCHU POWSTAŃCZEGO Z LIPSKA I OKOLIC. Odsłonięcie tablicy nastąpiło podczas uroczystych obchodów Święta Niepodległości w dniu 13.XI.2013 r. Na tablicy podano podstawowe informacje o ludziach związanych z powstaniem, których mogiły zachowały się na lipskim cmentarzu (podane w poz. 1, 2 i 3 niniejszej prezentacji hasła LIPSKO).

   Wg. autorów niniejszej tablicy informacyjnej, w powstaniu brali udział następujący mieszkańcy Lipska i okolic:

- Hipolit Kobierzycki, ziemianin z okolic Lipska (mąż Julii Krężelewskiej, zięć Macieja Krężelewskiego) za udział w powstaniu dosięgły go represje. Stracił majatek w Lipie i wkrótce zmarł.

- Wojciech Rogoś - pochodził z Długowoli. Odrabiał pańszczyznę w folwarku Daniszów. Był uczestnikiem powstania i wspominał Dionizego Czachowskiego. Żył prawie 100 lat. Zmarł 17.II.1941 r. Został pochowany w Lipsku.

- Józef Pytlak powstaniec z Lipska pochowany w parafii Kowala Stępocin.

- Ksiądz Stanisław Andrzejewski (ur. 1830 - zmarł 27 VII 1888 r.), proboszcz w Krępie Kościelnej, przyjaciel Czachowskiego. Spisał akt zgonu 5 powstańców, w tym Węgra - Boczka, którzy polegli w walce 6 XI 1863 r.

- Na lipskim cmentarzu spoczywają księża uniccy, którzy po powstaniu styczniowym, w 1874 roku zostali do miasta zesłani ze swych parafii na wschodzie za wierność wierze i Polsce.


góra strony




2. Maciej Krężelewski

Nagrobek Macieja Krężelewskiego.

   Obok pierwszej kaplicy cmentarnej, bezpośrednio przy wspomnianej wcześniej tablicy informacyjnej, na ziemnej mogile, na schodkowym postumencie, postawiony jest kamienny pomnik nagrobny, który kiedyś był zwieńczony krzyżem. Na ścianie postumentu wykuty jest napis:
D.O.M. / Tu spoczywają zwłoki / ś.p. MACIEJA / KRĘŻELEWSKIEGO / Magistra / Farmacyi / żył lat 77 / umarł d. 7 Września / 1863 r.

Tablica na pomniku nagrobnym Macieja Krężelewskiego.

   Maciej Krężelewski (1786 - 8.09.1863) był lipskim aptekarzem, należał do miejscowej patriotycznej inteligencji. W jego aptece, w kamienicy przy ul. Sandomierskiej, znajdowała się powstańcza kasa, tam zbierała się na spotkania starszyzna powstańców. Bywał tam Dionizy Czachowski. Syn Macieja - Leon Krężelewski, też aptekarz, był również mocno zaangażowany w organizacji narodowej - w okresie powstania pełnił obowiązki powstańczego naczelnika miasta Lipska. Maciej i Leon zostali uwięzieni przez Rosjan w Radomiu. Blisko 80-letni Maciej bardzo źle znosił pobyt radomskim więzieniu, i mimo uwolnienia (z pomocą łapówek, które przekazywała żona - Katarzyna), szybko zmarł i został pochowany na cmentarzu w Lipsku.
   Leonowi groziła zsyłka na Sybir. I w tym przypadku również bardzo skuteczne było działanie matki (łapówki), które umożliwiło powrót do Lipska. Chory na gruźlicę, zmarł w 1875 r.

góra strony




3. Józef Łojek

Pomnik nagrobny Józefa Łojka na cmentarzu w Lipsku.

   Na cmentarzu parafialnym w Lipsku - od bramy wejściowej główną aleją ok. 20 m, i po lewej stronie, w głębi, pomiędzy innymi mogiłami, charakterystyczny kamienny nagrobek z utrąconym krzyżem, na dwóch bokach postumentu, w górnej części, wykute są płaskorzeźby.

   Pomnik nagrobny, postawiony na okrawężnikowanej ziemnej mogile, posiada wykuty w piaskowcu napis:
Ś. P. Józef / ŁOJEK / Żył lat 55 Zmarł / d. 8 Maja 1888 ro. / pozostała Żona z / dziećmi Agnieszka / z Pytlaków Stawia / tę pamiątkę prosząc / przechodniów o westch / nienie do Boga.

Napis na pomniku nagrobnym Józefa Łojka na cmentarzu w Lipsku.

   Józef Łojek (1833 - 5.05.1888) był lipskim mieszczaninem. Według przekazów miejscowej tradycji, po śmierci Dionizego Czachowskiego w dniu 6 listopada 1863 r. pod Jaworem Soleckim, Rosjanie zmusili Józefa Łojka, aby zbroczone krwią zwłoki pułkownika, wg poleceń Kozaków obwoził po Lipsku i okolicznych wioskach. Widok był przerażający. A gdy już wrócił "z podwody", cały wóz był we krwi. Konieczne było długie szorowanie furmanki. Wspomnienia z tej jazdy pozostały na całe życie i przetrwały w opowieściach rodzinnych.

Korzystałem z informacji opracowanych przez
Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Lipskiej "Powiśle",
podanych na tablicy informacyjnej na cmentarzu

góra strony

ostatnia aktualizacja: 3-05-2014 , 07:56

 

 



od 11 stycznia 2005 odwiedziło nas: 3 445.000 osób.

Stronę najlepiej oglądać w rozdzielczości 800x600 w przeglądarce Internet Explorer