1. Pomnik powstańców styczniowych
W niedzielę, 28 kwietnia 2013 r. w Ludyni uroczyście odsłonięto i poświęcono pomnik upamiętniający powstańców styczniowych poległych w Ludyni dnia 8 kwietnia 1864 r.
Przy drodze prowadzącej z Ludyni w kierunku zachodnim, na skraju lasu, w bezpośrednim sąsiedztwie Cmentarza Wojennego z I Wojny Światowej, położony został granitowy głaz narzutowy. Na oszlifowanej powierzchni głazu został wyryty krzyż, umieszczony w wieńcu, a na ramionach posiadający daty:
1863 1864
Poniżej wykuto w kamieniu napis:
PAMIĘCI / WACHMISTRZA KAMIŃSKIEGO / I POWSTAŃCÓW Z ODDZIAŁU ANDERLINIEGO / POLEGŁYCH W POTYCZCE Z MOSKALAMI / W LUDYNI 8 KWIETNIA 1864 ROKU / W 150. ROCZNICĘ / WYBUCHU POWSTANIA STYCZNIOWEGO /
MIESZKAŃCY LUDYNI / I GMINY KRASOCIN / 2013 R. /
WŁOSZCZOWSKIE TOWARZYSTWO HISTORYCZNE / ODDZIAŁ W KRASOCINIE / NADLEŚNICTWO WŁOSZCZOWA / GMINA KRASOCIN
Walki powstania styczniowego dotarły w rejon Krasocina w okresie bitwy pod Małogoszczem w dn. 24 lutego 1863 r., gdy przez Czostków, Gruszczyn przemieszczały się tabory wojsk gen. Mariana Langiewicza. Wtedy to w pobliskim Gruszczynie Moskale powiesili siedmiu powstańców, wśród nich był Franciszek Makólski.
Od lata 1863 r. w okolicy odnotowano szereg potyczek powstańczych oddziałów prowadzonych przez Zygmunta Chmieleńskiego, Władysława Kopaczyńskiego - "Junoszę" a zwłaszcza Zygmunta Rzewuskiego - "Krzywdę", który 19 marca 1864 r. zaatakował oddział Kozaków pod Krasocinem. Niedługo Krzywda otrzymuje urlop, a dowództwo jego oddziału przejmuje kapitan Anderlini.
Oddział Krzywdy, prowadzony przez Anderliniego, dnia 8 kwietnia 1864 r. w Bebelnie, został zaatakowany przez szwadron dragonów i kilkudziesięciu Kozaków pod dowództwem kpt. Czerkuninowa. Powstańcy ponieśli duże straty (ok. 30 zabitych, rannych lub wziętych do niewoli). Około 20-osobowa grupa powstańców, prowadzona przez wachmistrza Kamińskiego, przemieściła się do Ludyni, gdzie nastąpiło starcie z grupą kilkudziesięciu Kozaków. Powstańcy śmiałą szarżą nawet odrzucili wroga, ale gdy otrzymał on posiłki z Włoszczowy, zostali zmuszeni do odwrotu. Zginęło kilku powstańców, m.in. wachmistrz Kamiński, przy odwrocie schronił się w dworskim młynie, zatarasował się, postrzelił kilku Moskali, a ostatnią kulę przeznaczył dla siebie.
Wzniesiony obelisk stanowi teraz trwałe upamiętnienie stoczonej tu walki powstańców styczniowych oraz osoby wachmistrza Kamińskiego.
Uroczystość została starannie przygotowana i przeprowadzona przez krasociński oddział Włoszczowskiego Towarzystwa Historycznego, z pomocą władz samorządowych gminy, powiatu i wójewództwa. Czynnie do prac i obsługi włączyli się strażacy, leśnicy, młodzież szkolna. Po części oficjalnej odbyła się inscenizacja potyczki pod Ludynią z udziałem grup rekonstrukcji historycznej, a gościny w zabytkowym dworze i parku w Ludyni, użyczył jego właściciel - Pan Stanisław Gieżyński.
Migawki z uroczystości w Ludyni
niedziela 28 kwietnia 2013 r.
foto: Jerzy Kowalczyk
Organizatorzy uroczystości w dn. 28.04.2013 r.
oraz wykonawcy inscenizacji potyczki w dn. 8.04.1864 r.
(zdjęcie przekazane przez "Historyków z Krasocina")
Wprowadzono 29.04.2013 r.
góra strony
ostatnia aktualizacja:
1-05-2013 , 08:37
