STRONA ARCHIWALNA   
 opracowanie: śp. Jerzy Kowalczyk (1938 - 2015)    kontakt: 41 368 57 24,   jotka.1863@gmail.com

7 Grudzień 2024, imieniny dziś obchodzi: Agata, Ambroży, Marcin   
     Menu:  
Miejscowości
 K I E L C E
 A - B
 C - F
 G - J
 K
 L - M
 Lelów (S)
 Leszczyny
 Lipa (W)
 Lipie
 Lipsko (W)
 Lisów
 Lisów (W)
 Lubcza
 Luborzyca (K)
 Ludynia
 Łazy (S)
 Łosienek
 Łukawa
 Maczki (S)
 Magierów
 Majków
 Małogoszcz
 Marchocice (K)
 Mełchów (S)
 Miechów (K)
 Mierzwin
 Mirogonowice
 Mirzec
 Młyny
 Młyny (W)
 Mniszek (W)
 Modlnica (K)
 Molendy (W)
 Motkowice
 Mroczków Gościnny(E)
 Mrzygłód (S)
 Mstyczów
 Mydłów
 Myszków (S)
 N - O
 P - R
 S
 Ś - Ż
 Uroczystości
 Wyszukiwarka
 Literatura
 Indeksy
 Aktualizacja
 O autorze
 
     Ważne daty z powstania:  
9 grudnia 1863 r. - Bitwa Kality Rębajły pod Hutą Szczeceńską
16 grudnia 1863 r. - Pod Janikiem zostałą rozbita piechota Łady
16 grudnia 1863 r. - Pod Bodzechowem rozbicie wojska Bosaka
23 grudnia 1863 r. - Stracenie Z. Chmieleńskiego w Radomiu
 
  Zapraszam do współpracy
Posiadasz dodatkowe informacje lub zdjęcia
     albo
chcesz otrzymywać informację o uzupełnieniach niniejszej prezentacji ?
 
     Zaproszenie do:  
Muzeum Historii
Kielc
 
     gmina : BRODY powiat: STARACHOWICE     

LIPIE

Mała śródleśna wioska LIPIE, w pobliżu Starachowic, w okresie powstania styczniowego stanowiła miejsce obozowania powstańczych oddziałów Czachowskiego, Kononowicza i Kality Rebajły. Obóz znajdował się na skraju wioski, na polanie określanej jako Podlipie. Obecnie określa się ten teren jako Lipie - Podłaziska.

Krzyż w Lipiu-Podłaziskach, przyjmowany jako miejsce symbolicznej mogiły powstańczej

   Informacje o obozie w Podlipiu znajdujemy w zapisach Antoniego Drążkiewicza (Wspomnienia czachowczyka z 1863 r.), który stał się kronikarzem oddziału Dionizego Czachowskiego - ... ja zaś, po odbytej służbie frontowej, tak w bitwie jako i w marszu, w chwili przeznaczonej innym na odpoczynek, musiałem udawać się zawsze w miejsce, które przedstawiać miało jego główną kwaterę, i tam załatwiać wszelkie korespodencje. Byłem obecny przeto zawsze, nie tylko przy odbieraniu wiadomości i korespondenyj, ale z pojedyńczych działań części oddziału raportach i ich sprawozdaniom ...

   Opisuje Drążkiewicz, jak 9 kwietnia 1863 roku prowadzi do oddziału D. Czachowskiego czterdziestu trzech ochotników z Radomia, i przedstawia jak od Małyskiego Gościńca (droga: Wierzbnik - Lubienia) dochodzą do powstańczego obozu:

... Przeprowadzeni, minęliśmy w tej drodze kilka ustawionych wedet.
   Następnie wprowadzono nas na nową drogę, w lewo prostopadle do dawnej z niej wychodzącą, a dążącą już do wnętrza puszczy iłżeckiej. Minęliśmy znów kilka wedet, na nowej drodze, skrupulatnie swą służbę pełniących, i już zdala zaczęły się przebijać ognie obozu, po za olbrzymiemi pniami drzew gdzie niegdzie migające ...

   Za chwilę kilkunastu powstańców z łuczywami płonącymi jak pochodnie, skacząc z kępy na kępę na około pojedyńczych drzew po obu stronach drogi, przez moczar wiodącej, oświetliło nam takową jakby w tryumfie; gdy biedne koniska po brzuchy a wozy po szynkle grzęznąć w niej, szczęśliwie choć z wielką biedą, przebrnąwszy dostały się na twardy grunt ...

   Dzień się zaledwie rozjaśniać począł, a byliśmy wszyscy już na wymarszu z tego obozowiska naszego, przy pólnocno zachodnim krańcu puszczy iłżeckiej a przez nas Podlipiem nazywanego, i podążyliśmy z niego w kierunku południowym, trochę ku wschodowi ...

   Oddział Czachowskiego w tym dniu, już z przyprowadzonymi przezemnie ochotnikami i innymi towarzyszami, nie dochodził jeszcze 400 ludzi i liczył 50, zaledwie uzbrojonych w karabiny moskiewskie i sztućce belgijskie, 120, uzbrojonych w dubeltówki tylko i pojedynki, bez bagnetów - żaden z powyższych ani pałasza, ani pistoletów nie posiadał ... 150 kosynjerów, tylko w tę jedną broń uzbrojonych; 53 kawalerzystów ... 16 oficerów ... ogółem 389 powstańców ...

   Po kilku dniach, po wyprawie Czachowskiego w rejon Iłży, Denkowa i Grabowca, oddział powraca na poprzednie miejsce obozowania:
... My pociągnęliśmy puszczą na połnocno - zachod, i przed południem zajęliśmy z powrotem obozowisko pod Lipiem ...

Wspomina również A. Drążkiewicz, jak po bitwie pod Stefankowem i kluczeniu od Wólki Kłuckiej, przez Mniów i Suchedniów, Czachowski powraca w rejon Wąchocka:
... Kononowicz dostał rozkaz pomaszerowania na zachód od Wąchocka, przejść lewy brzeg Kamiennej, i lasami na północ od tego miasta, dążyć ... do puszczy Iłżeckiej, i zająć w niej obóz pod Lipiem. ...
   W dniu 24 kwietnia, do dnia, wyruszyliśmy na północ, do obozu pod Lipie, który Kononowicz za porozumieniem się z naczelnikiem tegoż dnia opuścił, udając się również na północ, do dawniejszych swoich obozowisk w lasach Zwoleńskich i puszczy Kozienickiej. ...


   Czachowski korzysta z obozowiska w Polipiu aż do czewrca, ale nie postawiono tutaj żadnych szałasów, nie wybudowano ziemnych bunkrów. Był to okres wiosenny: kwiecień - czerwiec 1863 roku.

   Również w okresie późniejszym oddziały powstańcze korzystały z dogodnego usytuowania wioski Lipie. Płk. Karol Kalita "Rębajło" korzysta z obozowiska w miesiącu styczniu 1864 roku. Pisze on (Ze wspomnień krwawych walk), jak prowadząc oddział w sile 600 ludzi, udanie zaatakował 17 stycznia kolumnę wojsk prowadzonych przez płk. Suchonina pod Lubienią, i ścigał go po Iłżę:

... Po ściągnięciu oddziałów pomaszerowałem z pułkiem 18 stycznia do wioski Jasieniec-Iłżecki a po chwilowym odpoczynku w tej wiosce zapuściliśmy się w lasy Wąchockie. Żołnierz zmęczony całodzienną bitwą wypoczął we wsi Lipie. ...

Z II Złazu Szlakiem Powstańców Styczniowych 17.II.2006 r.

   Od kilku lat powstańczy obóz Podlipie popularyzowany jest przez Witolda Marzeckiego - artykuły: Obóz Powstańczy Podlipie, Poszukiwania "Podlipia" w internetowej wersji Tygodnika Starachowickiego (www.tygodnik.net.pl).

   Działania takie zostały podjęte również przez miejscową społeczność. Od roku 2005, w miesiącu styczniu, pod wodzą Andrzeja Tarnowskiego, Stowarzyszenie Rozwoju i Promocji Lipia "KOTYZKA" , Oddział Międzyszkolny PTTK w Starachowicach i Szkoła w Lipiu, organizują ZŁAZ SZLAKIEM POWSTAŃCÓW STYCZNIOWYCH - Śladami Karola Kality-Rębajły.

   W tej sympatycznej imprezie bierze udział ponad 100 uczestników, którzy dochodzą na polanę w Lipiu - Podłaziskach, do miejsca, gdzie znajdował się obóz powstańczy. A ponieważ dotychczas brak jest upamiętnienia tego miejsca - kwiaty i znicze składane są przy znajdującym się w pobliżu przydrożnym krzyżu, który traktowany jest jako miejsce symbolicznej mogiły powstańczej.

   Uroczystości upamiętniające zdarzenia 1863 roku - przedstawiono w niniejszej prezentacji w wyodrębnionym rozdziale -
UROCZYSTOŚCI



góra strony


ostatnia aktualizacja: 26-06-2009 , 12:15

 

 



od 11 stycznia 2005 odwiedziło nas: 3 445.000 osób.

Stronę najlepiej oglądać w rozdzielczości 800x600 w przeglądarce Internet Explorer