STRONA ARCHIWALNA   
 opracowanie: śp. Jerzy Kowalczyk (1938 - 2015)    kontakt: 41 368 57 24,   jotka.1863@gmail.com

21 Listopad 2024, imieniny dziś obchodzi: Albert, Janusz, Konrad   
     Menu:  
Miejscowości
 K I E L C E
 A - B
 C - F
 Chęciny
 Chełmce
 Chlewiska (W)
 Chlewska Wola
 Chmielnik
 Chobrzany
 Chroberz
 Chruszczobród (S)
 Ciecierówka (W)
 Ciepielów (W)
 Cierno
 Cisów
 Ciszyca
 Czarna
 Czarna Glina
 Czulice (K)
 Czyżów Szlachecki
 Ćmielów
 Ćmińsk
 Daleszyce
 Dąbrowa Górnicza (S)
 Dąbrówka (E)
 Dębno
 Dobieszyn (W)
 Drugnia
 Drzewica (E)
 Duraczów
 Dwikozy
 Działoszyce
 Ewelinów
 Fugasówka (S)
 G - J
 K
 L - M
 N - O
 P - R
 S
 Ś - Ż
 Uroczystości
 Wyszukiwarka
 Literatura
 Indeksy
 Aktualizacja
 O autorze
 
     Ważne daty z powstania:  
24 listopada 1863 r. - Starcie Rzepeckiego pod Strojnowem
25 listopada 1863 r. - Udany atak gen. Bosaka na Opatów
26 listopada 1863 r. - Bitwa gen. Bosaka pod Ociesękami
4 grudnia 1863 r. - Walki oddziału Bogdana pod Brodami
4 grudnia 1863 r. - Bosak i Chmieleński walczą pod Sprową
5 grudnia 1863 r. - Bitwa Kality Rębajły pod Mierzwinem
9 grudnia 1863 r. - Bitwa Kality Rębajły pod Hutą Szczeceńską
16 grudnia 1863 r. - Pod Janikiem zostałą rozbita piechota Łady
16 grudnia 1863 r. - Pod Bodzechowem rozbicie wojska Bosaka
 
  Zapraszam do współpracy
Posiadasz dodatkowe informacje lub zdjęcia
     albo
chcesz otrzymywać informację o uzupełnieniach niniejszej prezentacji ?
 
     Zaproszenie do:  
Muzeum Historii
Kielc
 
     gmina : CHLEWISKA powiat: SZYDŁOWIEC     

CHLEWISKA

1. Ks. Ludwik Woźniakowski

   Na cmentarzu parafialnym, zaraz przy wejściu, po lewej stronie alejki, grób ks. Ludwika Woźniakowskiego.

   W wygrodzonej ziemnej mogile postawiony obelisk z głazów, połączonych spoiwem cementowym i zwieńczony kamiennym krzyżem. Na obelisku napis:
Ś. P. / KS. LUDWIK / WOŹNIAKOWSKI / PROBOSZCZ TUTEJSZY / PRZEŻYWSZY LAT 67 / ZM. D. 18 WRZEŚNIA 1913 / POLECAMY DUSZĘ JEGO / MODLITWOM PARAFIAN / RODZINA

   W podstawie pomnika sygnatura kamieniarza:
L. STANISZEWSKI W RADOMIU


Ks. Ludwik Woźniakowski, syn Aleksandra i Pauliny z Boczarskich, urodził się dnia 22.08.1846 r. w Michałowie, parafia Wierzbnik. Uczył się w szkole górniczej w Sielpii i w Sandomierzu, gdzie ukończył progimnazjum.

   W 17 roku życia wstępuje w szeregi powstańcze i walczy pod Małogoszczem, Chrobrzem, Majdanem, Bliżynem, Bobrzą, Chełmem, Kowalą i pod Wirem. W bitwie pod Wirem w dniu 23 sierpnia 1863 r. został ciężko ranny. Na całe życie otrzymał pamiątkę po dwóch cięciach szablą dragońską po głowie.

    Na polu bitwy został znaleziony nieprzytomny, został ukryty przed rosyjską władzą, a po 6-cio miesięcznym leczeniu ran, odzyskał siły i wstąpił do seminarium w Kielcach. Następnie przenosi się do Seminarium w Sandomierzu. W 1869 r. otrzymał święcenia kapłańskie. Był wikarym w Staszowie, Żarnowie i w Radomiu.

   W 1876 r. zesłany na Sybir. Jak podaje ks. Wiśniewski (Udział księży ...), bezpośrednią przyczyną był donos, że nie chciał dać rozgrzeszenia pewnej kobiecie, która miała wyjść za prawosławnego. Ale podczas przeprowadzonej rewizji znaleziono u księdza dodatkowo zakazane materiały. Został wysłany do Wołogdy, później do Wielkiego Ustiuga. Powrócił do Ojczyzny w roku 1881. Był wikarym we Wzdole, Bodzentynie, na Św. Krzyżu, w Regowie i w Borkowie.

   Od roku 1887 jest proboszczem filialnej parafii w Smardzewicach, aby zakończyć swój żywot jako proboszcz Chlewisk. Tu w wieku 67 lat zmarł dnia 18 września 1913 r.


Uzupełniono w grudniu 2010 r.    Zdjęcie ks. Woźniakowskiego,
który przez swą matkę był spokrewniony z rodziną Boczarskich,
udostępnił Henryk Grudzień z Radomia (z rodziny Boczarskich)
- ze zbiorów rodzinnych po ks. Leonie Boczarskim.

góra strony




2. Antoni Lityński

   W głębi cmentarza (idąc od mogiły Ks. Woźniakowskiego - pierwszą aleją w prawo ok. 50 m) - w wygrodzeniu stalowymi rurkami na czterech kamiennych słupkach, znajduje się kamienny nagrobek nagrobny A. Lityńskiego.

   Na czołowej płaszczyźnie pomnika wykuto napis:
Ś. P. / ANTONI LITYŃSKI / WETERAN 1863. R. / ZMARŁ 11 SIERPNIA 1922 R. / W RZUCOWIE / PRZEŻYWSZY LAT 76.

Mogiła A. Lityńskiego na cmentarzu w Chlewiskach.


Antoni Lityński, - urodziłem się 19 maja 1847 r. w Smykowie ziemi Kieleckiej jako syn Hieronima i Eufrozyny ze Składzińskich małżonków L. - tak o sobie pisze w autobiogramie znajdującym się AP Radom (zesp. 698).
   Nauki pobierałem w domu, w Małogoszczu i w Warszawie. Do powstania wyszedłem z Warszawy w lutym 1863 r, i w okolicy Studziannej przyłączyłem się do oddziału Jeziorańskiego.

   Bierze udział w walkach w Przedborzu oraz w Małogoszczu - ... tam w bitwie z Moskalami byłem lekko ranny w lewą nogę powyżej stopy. Rana była o tyle mało znacząca, że mogłem pieszo odbyć cały odwrót z Małogoszcza do Pieskowej Skały.

   Z Goszczy udaje się do Krakowa, ale zostaje uwięziony przez Austriaków. Udaje mu się uciec i powraca do powstania. Z oddziałem Waligórskiego, jako podoficer, wyrusza w rejon Lubelski. Podczas bitwy pod Kraśnikiem zostaje ranny i trafia do szpitala w Kraśniku. Postrzał eęki był na tyle groźny, że konieczna była amputacja ręki. Ucieka stąd do Galicji, ale tam został aresztowany. Po 11 miesiącach więzienia uzyskuje zwolnienie. Udaje się do Monachium, do Szwajcarii i do Paryża.

   W roku 1867 powraca do kraju. Uzyskał zgodę na zamieszkanie w powiecie koneckim, pod ścisłym nadzorem policji. W listopadzie 1867 r. dostał posadę w Rzucowie. Pracuje jako podleśny, od roku 1884 został buchalterem w zakładach w Rzucowie.
  Zmarł w 11 sierpnia 1922 r.

   Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, po przeprowadzonym postępowaniu kwalifikacyjnym, otrzymał honorowy stopień ppor. weterana i został wprowadzony do IMIENNEGO WYKAZU WETERANÓW POWSTAŃ NARODOWYCH 1831, 1848 i 1863 ROKU (Dz. Personalny Nr 10/1920 poz. 1266).

   W dokumentach radomskiego Koła Weteranów 1863 roku (AP Radom zesp. 369), kpt. J. Wojdacki odnotowuje przynależność do Koła Antoniego Lityńskiego, buchaltera z Rzucowa.

    W panteonie powstańców 1863 roku, utworzonym na Cmentarzu Komunalnym POWĄZKI w Warszawie (mur w kw. 13C) umieszczona jest żeliwna tabliczka:

Ś. P. / ANTONI LITYŃSKI / ŻYŁ LAT 75 / ZMARŁ 11-VIII-1922 / CHLEWISKA


góra strony



3. Piotr Paweł Rychlik


Mogiła Rychlików na cmentarzu w Chlewicach.

   Na cmentarzu w Chlewiskach znajduje się grób Piotra Rychlika, uczestnika powstania styczniowego. Dojscie do mogiły: od głównej bramy cmentarnej skręcamy w prawo, alejką wzdłuż muru, i po przejściu ok. 50 m. należy skręcić w lewo. Po ok. 15 m., wśród innych grobów, znajduje się katakumba z płyt lastryko. Na czole mogiły zamocowana płyta z czarnego granitu, na której wyryto napis:
Ś. P. / RYCHLIK / MACIEJ 1804 - 1864 / PIOTR 1828 - 1898 / FRANCISZEK 1847 - 1902 / JÓZEF 1891 - 1945 / ŁUCJA 1900 - 1976 / KAZIO 8 MIES. 1938

   Piotr Paweł Rychlik (1828 - 1898) był kowalem w walcowni żelaza w Rzucowie. Informacje o jego czynnym udziale w wydarzeniach powstania styczniowego, przekazywane w kolejnych pokoleniach rodziny, zostały zapisane w opracowaniu Józefa Rychlika (Rzuców. Dzieje, opowieści, legendy. Warszawa 2004).

    W burzliwym okresie powstania, zakłady rzucowskie produkowały (za przyzwoleniem Andrzeja Krugera, właściciela zakładu) broń dla powstańców. Piotr Rychlik, kowal fabryczny, wraz z drugim kowalem z walcowni w Rzucowie "naklepali kos dwie fury drabiniaste ... "


Tablica nagrobna na mogile Rychlików.

Wprowadzono w czerwcu 2013 r. na podstawie sygnału
Marka Dumina oraz opracowania Józefa Rychlika

góra strony



4. Antoni Sokołowski


Mogiła Sokołowskich na cmentarzu w Chlewiskach.


    W pobliżu bramy cmentarza parafialnego w Chlewiskach (od wejścia - 15 m, i po prawej stronie głównej alei, prawie naprzeciw mogiły ks. Ludwika Woźniakowskiego) znajduje się mogiła rodziny Sokołowskich.

   Katakumba obudowana jest płytami kamiennymi w wygrodzeniu ażurowym płotkiem metalowym, wspartym na czterech metalowych słupkach rurowych.

   Na nagrobku, utworzonym przez postawioną pionowo płytę piaskowca, zamocowano płytę z czarnego granitu, na której, pod znakiem krzyża wyryto napis:
Ś. P. /
SOKOŁOWSCY //
ANTONI 1842 - 1911 /
POWSTANIEC 1863 SYBIRAK //

STANISŁAW 1869 - 1948 /
Podwójt w Chlewiskach 1918 - 1927 //

     Żony
BARBARA 1874 - 1896 / z DOMAŃSKICH //
LUDWIKA 1870 - 1926 / z ZDZIECHÓW //

   Z treści nagrobka wynika, że Antoni Sokołowski był powstańcem styczniowym oraz sybirakiem. W opracowaniu Z. Strzyżewskiej (Zesłańcy Powstania Styczniowego z Królestwa Polskiego. Wykaz nazwisk z akt w zasobie Archiwum Głównego Akt Dawnych) występują dwie osoby o nazwisku Sokołowski Antoni. Brak jest dodatkowych informacji dotyczących udziału Antoniego Sokołowskiego z Chlewisk w powstaniu styczniowym 1863 - 1864 roku.

   Obecny wystrój mogiły Sokołowskich na cmentarzu w Chlewiskach powstał po przeprowadzonym remoncie w r. 2014. Na wcześniejszych zdjęciach mogiły - nie występował Antoni Sokołowski. Można przypuszcza, że czasie ostatniego remontu mogiły wprowadzono dodatkowe informacje zachowane w przekazach rodzinnych.

Dodatkowe informacje uzyskane od pana Bogusława Łuszczyny - prawnuka Antoniego Sokołowskiego

"Antoni Sokołowski, powstaniec 1863 roku i Sybirak miał swój oddzielny grób na cmentarzu w Chlewiskach.

Na grobie był postawiony żeliwny pomnik w kształcie stożka o podstawie kwadratowej o wysokości około 2 metry zwięczony krzyżem. Na ścianach znajdowały się napisy o treści świadczącej, że Antoni Sokołowski był zesłanym na Sybir powstańcem 1863 roku. Pomnik powstał około 1913 roku. W latach 1953-54 został całkowicie zniszczony wraz z grobem przez nieznanych sprawców.

W związku z tym podczas wspomnianego na wstępie remontu w 2014 naniesiono symboliczną informację o Antonim Sokołowskim."


Mogiła Sokołowskich na cmentarzu w Chlewiskach.

Wprowadzono w listopadzie 2014 r. na podstawie
sygnału przekazanego przez Krzysztofa Smyka





góra strony


ostatnia aktualizacja: 27-09-2019 , 11:20

 

 



od 11 stycznia 2005 odwiedziło nas: 3 445.000 osób.

Stronę najlepiej oglądać w rozdzielczości 800x600 w przeglądarce Internet Explorer