STRONA ARCHIWALNA   
 opracowanie: śp. Jerzy Kowalczyk (1938 - 2015)    kontakt: 41 368 57 24,   jotka.1863@gmail.com

7 Grudzień 2024, imieniny dziś obchodzi: Agata, Ambroży, Marcin   
     Menu:  
Miejscowości
 K I E L C E
 A - B
 C - F
 Chęciny
 Chełmce
 Chlewiska (W)
 Chlewska Wola
 Chmielnik
 Chobrzany
 Chroberz
 Chruszczobród (S)
 Ciecierówka (W)
 Ciepielów (W)
 Cierno
 Cisów
 Ciszyca
 Czarna
 Czarna Glina
 Czulice (K)
 Czyżów Szlachecki
 Ćmielów
 Ćmińsk
 Daleszyce
 Dąbrowa Górnicza (S)
 Dąbrówka (E)
 Dębno
 Dobieszyn (W)
 Drugnia
 Drzewica (E)
 Duraczów
 Dwikozy
 Działoszyce
 Ewelinów
 Fugasówka (S)
 G - J
 K
 L - M
 N - O
 P - R
 S
 Ś - Ż
 Uroczystości
 Wyszukiwarka
 Literatura
 Indeksy
 Aktualizacja
 O autorze
 
     Ważne daty z powstania:  
9 grudnia 1863 r. - Bitwa Kality Rębajły pod Hutą Szczeceńską
16 grudnia 1863 r. - Pod Janikiem zostałą rozbita piechota Łady
16 grudnia 1863 r. - Pod Bodzechowem rozbicie wojska Bosaka
23 grudnia 1863 r. - Stracenie Z. Chmieleńskiego w Radomiu
 
  Zapraszam do współpracy
Posiadasz dodatkowe informacje lub zdjęcia
     albo
chcesz otrzymywać informację o uzupełnieniach niniejszej prezentacji ?
 
     Zaproszenie do:  
Muzeum Historii
Kielc
 
     gmina : CIEPIELÓW powiat: LIPSKO     

CIEPIELÓW

1. Mogiła Dominika Łaszczaka - weterana 1863 r.


   Na cmentarzu parafialnym w Ciepielowe zachowała się, wykonana z płyt lastryko, mogiła weterana powstania styczniowego - Dominika Łaszczaka.

   Dojście: od bramy cmentarza na wprost, i skręcamy w prawo, w trzecią alejkę prowadzącą w kierunku widocznego kościoła. Grób znajduje się po lewej stronie alei.

   Na postawionej płycie czołowej, gdzie znajduje się krzyż z Chrystusem ukrzyżowanym oraz godło państwowe, umieszczono napis:
Ś. P. / DOMINIK / ŁASZCZAK / 1844 - 1933 / UCZESTNIK POWST. STYCZ. 1863 r. / W ODDZ. PŁK. D. CZACHOWSKIEGO



   Dominik Łaszczak urodził się 12 sierpnia 1842 r. w Pcinie, paraf. Ciepielów, jako syn małżonków Łaszczaków: Piotra, włościanina lat 24 mającego, w Pcimie zamieszkałego i Antoniny z Zaborskich, lat 22 mającej (ASC Ciepielów, Księga Urodz. z 1842 r. akt nr. 82).
   Do powstania narodowego przystąpił nie później, niż dnia 15 maja 1863 r, gdy płk. Dionizy Czachowski dotarł do Ciepielowa, i przeprowadził pobór do wojska narodowego. Po powstaniu, przez wiele lat pracował na folwarku przy dworze w Ciepielowie. Jak podawał Jerzy Jagliński, regionalista - aptekarz z Ciepielowa (Zarys historii Ciepielowa w NASZEJ GMINIE. Biuletyn Informacyjny nr 17 z sierpnia 2002 r.) - był przez miejscową ludność nazywany - "starym Dominem".
   Już po uzyskaniu niepodległości przez Polskę, Dominik Łaszczak przeszedł proces weryfikacji - został wprowadzony do Imiennego Wykazu Weteranów Powstań Narodowych (Dz. Personalny Minist. Spraw Wojsk. nr 10 z 1921 r. poz. 1292) i otrzymał honorowy stopień wojskowy - podporucznik weteran 1863 r. Uzyskał też dożywotnią stałą pensję, przysługującą weteranom powstania.
   W wieku 91 lat (na tablicy podano błędnie rok urodzenia 1844 zamiast 1842), zmarł w r. 1933 i został pochowany na cmentarzu w Ciepielowie. Rodzina z dumą podała, że był żołnierzem Czachowskiego.





   Po walkach: 4.V. pod Jeziorkami i Bałtowem, 5.V. pod Rzeczniowem oraz 14.V. pod Rozniszewem, płk. Dionizy Czachowski, naczelnik wojenny woj. sandomierskiego, w godzinach porannych, w niedzielę dn. 15 maja 1863 r. wszedł do Ciepielowa. Jak podaje Antoni Drążkiewicz ("Wspomnienia czachowczyka z 1863 r.") - po uroczystym nabożeństwie w miejscowym kościele, przy bardzo licznym udziale ludności miejscowej i okolicznej, przekazano zebranym informację, że został powołany Rząd Narodowy (w miejsce dotychczasowego Komitetu Centralnego). Mieszkańcy oraz żołnierze Czachowskiego złożyli uroczystą przysięgę.

   Podawał też Drążkiewicz - ... Po obiedzie przystąpilismy natychmiast do przeprowadzenia poboru z Ciepielowa do wojska, obecnie Narodowego. Z miasta tego 16 młodzieży, samych prawie Langiewiczowskich i nieco z innych oddziałów, do szeregów naszych wcielono. Po dokonaniu tego, o godzinie 3 popołudniu, w kierunku Zwolenia pomaszerowaliśmy - gdzie 16.V. dokonano poboru ... 35 młodzieży, prawie z tej samej, co w Ciepielowie kategorji ...

   Znane były mieszkańcom Ciepielowa przemarsze wojsk powstańczych i rosyjskich oraz potyczki i starcia zbrojne, jakie odbywały się w okolicznych miejscowościach. Zwłaszcza głośna była potyczka i śmierć Dionizego Czachowskiego pod Jaworem Soleckim dnia 6 listopada 1863 r.

   Ciepielów odwiedzili powstańcy z początkiem 1864 r. Jak przedstawił, na podstawie dokumentów archiwalnych J. Jagliński (NASZA GMINA. Biuletyn Informacyjny nr 18 i 20 z września 2002 r.) - Burmistrz Ciepielowa, Mikulicz, złożył raport do Rządu Guberjalnego Radomskiego, że dn. 8 stycznia 1864 r. w godzinach nocnych ... przybyło do Miasta Ciepielowa, kilkudziesięciu powstańców silnie uzbrojonych ... przyareszowawszy podpisanego Burmistrza, Sekretarza Magistratu i ławników honorowych, zabrawszy z kasy Rubli 49, Kop. 20, spalili wszystkie Akta Magistratu, księgi ludności, Dzienniki Praw i Guberialne, oraz wszelkie dokumenta, wszystkie kwitariusze do poboru podatków i rat dzierżawnych, Akta Urzędu Skarbowego - zabrawszy z sobą pieczęci urzędowych sztuk osiem, wyjechali w dalszy marsz. ...

   Wspominał Drążkiewicz o udziale mieszkańców Ciepielowa w powstaniu styczniowym - w oddziale Langiewicza, później w wojsku Czachowskiego. Dotychczas ustalono tylko kilka nazwisk uczestników powstania z tej grupy:
- Dominik Łaszczak, którego biogram przedstawiono powyżej;
- Feliks Pytlakowski, syn Ignacego, lat 22, mieszczanin z Ciepielowa. Za udział w oddziale Łady, został wcielont do rot aresztanckich (Chłopi i sprawa chłopska w powstaniu styczniowym. s. 213);
- Sebastian Marszałek z wsi Bąkowa był w "szajce Łady", trafił do niewoli po potyczce pod Małacentowem 22.II.1864 r. (AP Kielce, zesp.21 sygn. 38, k. 132).


Wprowadzono w maju 2014 r.



góra strony


ostatnia aktualizacja: 22-07-2014 , 01:20

 

 



od 11 stycznia 2005 odwiedziło nas: 3 445.000 osób.

Stronę najlepiej oglądać w rozdzielczości 800x600 w przeglądarce Internet Explorer