1. Krzyż powstańców 1863 r.
W lesie, przy szosie Radom - Kozienice, na niewielkiej polance, określanej jako uroczysko TRZY DĘBY, w wygrodzeniu drewnianymi żerdkami na 6-ciu drewnianych słupkach, postawiony jest drewniany krzyż.
Na krzyżu zamocowano blaszaną tabliczkę, na której wypisano białą farbą:
TRZY / DĘBY / W tym miejscu wiosną 1864 r. / zostało powieszonych 17 osta- / tnich powstańców stycznio- / wych okrążonych przez / Rosjan na skutek zdrady, / ujętych po długiej walce.
Krzyż powstańców 1863 r. na uroczysku TRZY DĘBY
W miejscu tym wcześniej rosły okazałe trzy dęby (stąd określenie TRZY DĘBY). Jak przedstawił to B. Serdelski (Lasy nasiąkłe krwią) jeszcze niedawno krzyż i wygrodzenie wykonane były z brzozy. A obok rósł wiekowy dąb, był też pień po drugim dębie oraz martwy trzeci dąb, z opadającą korą. Aktualny widok tego miejsca uległ więc zasadniczej zmianie.
Tradycja głosi, że wiosną 1864 roku, po walce ujętych zostało 17 powstańców. Zostali oni powieszeni na konarach nieistniejącego obecnie dębu.
Prawdopodobnie była to grupka powstańców z pułku radomskiego, rozbita przez Moskali w dniu 4 marca 1864 roku w nieodległych Jaroszkach k/ Jedlni. Brak jest jednak potwierdzenia tych przypuszczeń. Nie znana jest również data walki i egzekucji powstańców oraz potwierdzenia, czy zostali oni w tym miejscu pochowani.
Lokalizacja miejsca: W określeniu leśników - na terenie Leśnictwa Jaśce, oddz. 125a, Ur. Komp. Główny, obręb Pionki w Nadleśnictwie Kozienice.
Omawiany obiekt przylega bezpośrednio do szosy Radom -Jedlnia - Kozienice. Gdy za Jedlnią droga nr 737 wprowadza w lasy Puszczy Kozienickiej - mijamy Załamanek, gdzie odgałęzia się szosa do Pionek. Od tego charakterystycznego miejsca nadal szosą do Kozienic, i po ok. 2 km, po lewej stronie drogi znajduje się dobrze widoczny krzyż na niewielkiej polance.
góra strony
Aktualizacja z kwietnia 2014 r.
Krzyż powstańców 1863 r. na uroczysku TRZY DĘBY - stan w kwietniu 2014 r.
W rejonie Krzyża Powstańców 1863 r. na uroczysku Trzy Dęby nastąpiły korzystne zmiany po wykonaniu nowego urządzenia terenu:
- pod Krzyżem znajduje się narzutowy głaz granitowy, na którym zamocowano trwałą tabliczkę z napisem:
Trzy dęby. wiosną 1864 roku / zostało powieszonych 17 ostatnich / powstańców styczniowych, / okrążonych przez Rosjan na skutek zdrady, / ujętych po walce
Tabliczka na granitowym obelisku pod Krzyżem Powstańców 1863 r.
- na Krzyżu znajduje się obecnie nowa tabliczka informacyjna,
- poza wygrodzeniem, na drewnianym słupku ze stylizowanym daszkiem, zamocowana jest tablica informacyjna,
- teren polanki Trzy Dęby znajduje się pod troskliwą opieką leśników.
Krzyż Powstańców 1863 r. oraz tablica informacyjna na polanie Trzy Dęby
Wprowadzono 16.04.2014 r.
góra strony
2. Obelisk - upamiętnienie bitwy w dn. 20.04.1863 r.
Obelisk - upamiętnienie zwycięskiej bitwy 20.04.1863 r.
W ramach obchodów 150. rocznicy Powstania Styczniowego, staraniem Parafii św. Mikołaja w Jedlni, Stowarzyszenia "JEDLNIA" oraz Nadleśnictwa Kozienice, we wsi Jaśce, został wzniesiony pomnik upamiętniający zwycięską walkę w dn. 20.04.1863 r. powstańczego oddziału płk. Józefa Jankowskiego.
Na skraju wioski, już na obrzeżu lasu, położono duży granitowy głaz narzutowy, na którym zamocowano oszlifowana tablicę z czarnego granitu. Na tablicy, pod wyrytym strzeleckim orzełkiem z datą
1863 , znajduje się napis:
Miejsce zwycięskiej bitwy / powstańczego oddziału / płk J. Jankowskiego / z wojskami carskimi 20.04.1863 r. /
W 150 rocznicę Powstania Styczniowego staraniem Parafii św. Mikołaja / Stowarzyszenia "JEDLNIA" i Nadleśnictwa Kozienice / Roku Pańskiego 2013
Obelisk wygrodzony jest drewnianym płotkiem, za którym postawiono drewniany krzyż. W pobliżu, w drewnianym obramowaniu, umieszczono tablicę z informacją o przebiegu powstania styczniowego na terenie Puszczy Kozienickiej oraz o przebiegu zbrojnego starcia w dniu 20 kwietnia 1863 r.
Uroczyste odsłonięcie pomnika, z udziałem ludności miejscowej oraz grup rekonstrukcji historycznej, przeprowadzono 23 czerwca 2013 r.
Tablica na obelisku upamiętniającym zwycięskie starcie w dn. 20.04.1863 r. (1832 - 1864), absolwent szkoły marymonckiej, był dowódcą partii w pow. stanisławowskim. Walczył na terenie kilku województw, stoczył kilkanaście bitew, uzyskał rangę pułkownika. Do woj. sandomierskiego przybył z Mazowsza z ok. 400-osobowym oddziałem. Pomimo kiepskiego uzbrojenia, powstańcy wytrzymali dwukrotne ataki kolumny gen. Mikołaja Meller - Zakamelskiego (trzy kompanie piechoty, szwadron dragonów, dwie armaty). Po trzecim ataku Polacy skutecznie przeprowadzili kontratak, zmuszając Rosjan do odwrotu, którzy mieli stracić tu ok. 70 żołnierzy. Straty powstańców - to 17 zabitych, pochowanych na cmentarzu w Jedlni.
Obelisk - upamiętnienie zwycięskiej bitwy 20.04.1863 r.
Dojazd do pomnika: z drogi nr. 737, od kościoła w Jedlni - Poświętnem, udajemy się drogą na płn. (pomiędzy dwoma cmentarzami) i po 2 km. skręcamy w prawo, do wsi Jaśce. Obelisk znajduje się na końcu wioski, już na skraju lasu.
Do pomnika można również dojechać bezpośrednio od drogi 737, kierując się od Jedlni w kierunku Kozienic (ok. 2 km), i skręcając w lewo, asfaltową drogą prowadzącą skrajem lasu.
Sygnał o wprowadzonych zmianach przekazał
Przemysław Bodo. Wprowadzono 16.04.2014 r.
góra strony
ostatnia aktualizacja:
21-07-2014 , 07:02
