STRONA ARCHIWALNA   
 opracowanie: śp. Jerzy Kowalczyk (1938 - 2015)    kontakt: 41 368 57 24,   jotka.1863@gmail.com

7 Grudzień 2024, imieniny dziś obchodzi: Agata, Ambroży, Marcin   
     Menu:  
Miejscowości
 K I E L C E
 A - B
 C - F
 G - J
 K
 Kameduły
 Kamieńczyce (K)
 Kaplica
 Kazimierza Wielka
 Kępa - Anielin (W)
 Kidów (S)
 Kiełczyna
 Kierz Niedźwiedzi
 Klimontów
 Klimontów (K)
 Klonow
 Kocina
 Kołomań
 Komorów
 Koniecpol (S)
 Koniemłoty
 Końskie
 Koprzywnica
 Kossów
 Koszyce (K)
 Kościelec (K)
 Kowala (W)
 Kozienice (W)
 Kranów
 Krasocin
 Kraszków (E)
 Kraśnica (E)
 Krępa Kościelna (W)
 Krogulcza (W)
 Kromołów (S)
 Krynki
 Krzęcice
 Krzykawka (K)
 Książ Mały (K)
 Kunice (E)
 Kunów
 Kurozwęki
 Kurzelów
 Kuźnica (W)
 Kwaśniów Górny (K)
 L - M
 N - O
 P - R
 S
 Ś - Ż
 Uroczystości
 Wyszukiwarka
 Literatura
 Indeksy
 Aktualizacja
 O autorze
 
     Ważne daty z powstania:  
9 grudnia 1863 r. - Bitwa Kality Rębajły pod Hutą Szczeceńską
16 grudnia 1863 r. - Pod Janikiem zostałą rozbita piechota Łady
16 grudnia 1863 r. - Pod Bodzechowem rozbicie wojska Bosaka
23 grudnia 1863 r. - Stracenie Z. Chmieleńskiego w Radomiu
 
  Zapraszam do współpracy
Posiadasz dodatkowe informacje lub zdjęcia
     albo
chcesz otrzymywać informację o uzupełnieniach niniejszej prezentacji ?
 
     Zaproszenie do:  
Muzeum Historii
Kielc
 
     gmina : KOŃSKIE powiat: KOŃSKIE     

KOŃSKIE

1. Krzyż powstańców 1863 r.

   Na narożniku ul. Partyzantów i Sportowej, w otoczeniu krzewów, postawiony betonowy krzyż na mogile ziemnej.

   W podstawie krzyża wyryty jest, obecnie trudno zauważalny, napis:
TU SPOCZYWAJĄ POWSTAŃCY / 1863 r. / FRANCISZEK MAKULSKI / ŁĄCZKOWSKI / CZEŚĆ ICH PAMIĘCI

   Franciszek Makulski, mieszkaniec miasta Końskie, uczestniczył w pracach Organizacji Narodowej. Prywatny urzędnik, ożeniony z Konstancją z Krajewskich, miał ośmioro dzieci. W okresie powstania przyjął obowiązki naczelnika (komisarza) parafialnego. Do jego obowiązków należało śledzenie ruchów wojsk carskich i powiadamianie powstańczych dowódców, pomoc w transporcie i przechowywaniu broni, dostarczanie amunicji i żywności oddziałom powstańczym. Współpracował głównie z oddziałem Jana Rudowskiego.
Lucjan Łączkowski był żołnierzem w oddziale Juliana Pilnego - Neumana.
   Dnia 4 maja 1864 r. pod Glinianym Lasem zostali schwytani i uwięzieni, zaś na mocy decyzji naczelnika wojennego wojsk rosyjskich gub. radomskiej, gen. W. A. Bellegarda, w dniu 8 maja 1864 r. F. Makulski i L. Łączkowski zostali powieszeni przez Moskali.

   W miejscu stracenia powstańców - w dniu 6 maja 1917 r. urządzono mogiłę i postawiono drewniany krzyż.

   Jak przedstawił to w 1929 roku H. Mościcki (Pomniki bojowników) - istniał tu wówczas drewniany krzyz, zaś na tablicy był napis:
DLA UCZCZENIA PAMIĘCI STRACONYCH BOJOWNIKÓW ZA WOLNOŚĆ 8 MAJA 1864 R. FRANCISZKA MAKULSKIEGO, ŁĄCZKOWSKIEGO I INNYCH KRZYŻ TEN POSTAWILI OBYWATELE M. KOŃSKICH W 126 ROCZNICĘ KONSTYTUCJI 3 MAJA, KOŃSKIE DN. 6 MAJA 1917 R .//

   W okresie późniejszym wymieniono krzyż drewniany na betonowy, uległa też zmianie treść napisu na tablicy pod krzyżem.

Widok krzyża z roku 1929 oraz stan w 2003 r.





Uzupełnienie z 6 lipca 2009 r.

   Od roku 2007 w otoczeniu mogiły następują korzystne zmiany. W ramach programu edukacyjnego "Ślady przeszłości" - uczniowie Zespołu Szkół Ponadpodstawowych nr 3 w Końskich ("Ekonomika") przyjęli opiekę nad symboliczną mogiłą powstańców, w m-cu kwietniu 2007 r. odebrali z rąk burmistrza miasta Końskie stosowny akt adopcji mogiły.

   Prowadzenie przez uczniów wraz z nauczycielami stałej opieki doprowadziło do tego, że wiosną 2009 r. Urząd Miasta Końskie, przy udziale konserwatora zabytków, przeprowadził gruntowne prace renowacyjne: poprawiono istniejący krzyż betonowy wraz z odczyszczeniem istniejącego napisu, wykonano konserwację metalowego wygrodzenia, zostały wycięte krzewy zarastające mogiłę. Dodatkowo drogowcy również wykonali niezbędne prace w tym rejonie.

Symboliczna mogiła powstańców 1863 r.
- stan po wykonanych pracach w 2009 r.



góra strony


CMENTARZ PARAFIALNY - ul. Browarna




2. Kazimierz Falkiewicz

   Obok kaplicy, przy ogrodzeniu cmentarza, grobowiec kamienny. Na grobowcu, na odłamkach skał, położony kamienny krzyż z Chrystusem.

   Obok krzyża zamocowana żeliwna tabliczka w kształcie herbu, z napisem:
/ Ś. P. / KAZIMIERZ / FALKIEWICZ / ŻYŁ LAT 76 / ZMARŁ 12-V 1917 / KOŃSKIE

   Poniżej prostokątna tabliczka żeliwna z napisem:
TAKA TABLICZKA UMIESZCZONA JEST / W PANTEONIE POWSTAŃCÓW 1863 r. / NA CMENTARZU WOJSKOWYM W WARSZAWIE

   Na krawędzi płyty grobowca wykuty napis:
GRÓB FALKIEWICZÓW

   Niżej, po prawej stronie jest tablica kamienna. Z trudem można odczytać część wykutego napisu:
Ś. P. / KAZIMIERZ / FALKIEWICZ / UCZESTNIK WALK / O WOLNOŚĆ NARODU / 1863 r. / ZM. D. 12 MAJA 1917 R. / PRZEŻYWSZY LAT 76 / ...


Kazimierz Falkiewicz, syn Franciszka, urodził się 4 marca 1840 w Skaryszewie. Jego wujem był ks. Kozłowski, proboszcz w Ruszkowie, potem w Bałtowie, który wielokrotnie wspierał swego siostrzeńca. Po ukończeniu szkół wstąpił do seminarium w Sandomierzu, gdzie był trzy lata. W roku 1863, jako jeden z pierwszych alumnów sandomierskiego seminarium, zrzucił sutannę i poszedł do powstania. Pod komendą Langiewicza, w batalionie Dawidowicza, czynnie uczestniczył w walkach na Świętym Krzyżu, pod Staszowem, pod Stopnicą.

   Po upadku powstania ukrywał się u księży, wreszcie u swego wuja, ks. Kozłowskiego. Do seminarium wrócić już nie mógł, więc poświęcił się prawu. Ukończył studia, był aplikantem sądu, następnie podsędkiem w Solcu n/ Wisłą, w Opatowie, w Radomiu. Został pisarzem hipoteki w Końskich, na której to posadzie doczekał się emerytury. Zmarł w Końskich 12 maja 1917 r. (AP Radom, zesp. 698).

   Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, Kazimierz Falkiewicz, po przeprowadzonym postępowaniu kwalifikacyjnym, został wprowadzony do IMIENNEGO WYKAZU WETERANÓW POWSTAŃ NARODOWYCH 1831, 1848 i 1863 ROKU (Dz. Personalny Nr 10/1920 poz. 461), należną dożywotnią rentę otrzymywała wdowa - Gabryela z Rychtarskich, która mieszkała w Radomiu.
   W panteonie powstańców 1863 roku, utworzonym na Cmentarzu Komunalnym POWĄZKI w Warszawie (mur w kw. 13C) umieszczona jest żeliwna tabliczka upamiętniająca weterana Kazimierza Falkiewicza.


góra strony




3. Stanisław Piątkowski

   Obok grobowca Falkiewicza, również przy ogrodzeniu cmentarnym, płyta kamienna ułożona na ziemi.

   Pod znakiem krzyża napis:

Ś. P. / STANISŁAW PIĄTKOWSKI / WETERAN 1863 R. / PRZEŻYWSZY LAT 76 / ZM. DN. 11 KWIETNIA 1919 R. / CZEŚĆ JEGO PAMIĘCI


   Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, Stanisław Piątkowski, ur. w r. 1842 w Kielcach, po przeprowadzonym postępowaniu kwalifikacyjnym, został wprowadzony do IMIENNEGO WYKAZU WETERANÓW POWSTAŃ NARODOWYCH 1831, 1848 i 1863 ROKU (Dz. Personalny Nr 5/1921 poz. 3088). Po zmarłym już weteranie należną rentę otrzymywała żona Katarzyna.

góra strony




4. Jadwiga Malanowiczowa



   Od kaplicy idziemy alejką wzdłuż ogrodzenia. Po skręcie w prawo, za pomnikiem katyńskim, po lewej stronie alejki - duża katakumba obudowana płytami z lastryka.

   Na mogile ustawiona ukośnie kamienna płyta ze znakiem krzyża. Po prawej stronie krzyża, wśród nazwisk zmarłych, jest zapis:

JADWIGA / z KALICIŃSKICH / MALANOWICZOWA / UCZESTN. POWSTANIA 1863 / ŻYŁA LAT 87 ZM. 20.XI.1931 r.



   W parafii Iłża, dnia 30.X.1844 r. został spisany Akt Chrztu nr 254, w którym podano: Stawił się Franciszek Kalita, mieszczanin z Iłży lat 31 mający i okazał dziecię płci żeńskiej urodzone w Iłży dnia dzisiejszego z jego małżonki Urszuli z Choroszyńskich lat 26 mającej. Dziecięciu temu na na chrzcie nadano imię Jadwiga.

   W genealogii rodziny Malanowiczów (www.rodzina.malanowicz.eu), podano, że po śmierci rodziców, wychowaniem Jadwigi zajął się brat matki, ksiądz prałat Piotr Choroszyński z kapituły sandomierskiej, oddając ją pod opiekę sióstr benedyktynek w Sandomierzu.

Jadwiga Malanowiczowa

   Gdy nadszedł czas powstania narodowego lat 1863 - 1864, wychowana w duchu patriotycznym, Jadwiga wzięła udział w powstaniu styczniowym jako kurierka: przewoziła dla powstańców żywność, amunicję oraz lekarstwa. Szczęście jej dopisało - jej działalność nie została odkryta przez rosyjskie władze.

   W dniu 20.X.1866 wyszła za mąż za Ignacego Malanowicza (1838 -1890) z Rakowa. Miała cztery córki (Apolonia, Joanna Zofia, Stefania Joanna i Helena Eleonora) oraz jednego syna (Stanisław Kostka). W posagu otrzymała majątki Felinów i Dacharzów, które przynosiły straty, dlatego je sprzedano, a rodzina przeniosła się do Rakowa.




   Pod koniec życia Jadwiga przeniosła się do Końskich, gdzie od roku 1911 mieszkał jej syn, Stanisław (1877 - 1942), znany konecki działacz społeczny (m.in. w PCK, PTK, Muzeum Zagłębia Staropolskiego, działania na rzecz utworzenia Muzeum Regionalnego w Końskich).

   Jadwiga Malanowiczowa zmarła dnia 20.XI.1931 r. w wieku 87 lat, co podawały nekrologi w prasie.



Notkę biograficzną i archiwalne zdjęcia uzupełniono
w listopadzie 2014 r. korzystając z udostępnionych
informacji na stronie www.rodzina.malanowicz.eu


góra strony




5. Stanisław Mietliński

   Od mogiły Malanowiczewej idziemy dalej dróżką - do skrzyżowania i alejką w lewo, w kierunku płn.-wsch., ok. 60 m.

   Po prawej stronie, w trzecim rzędzie od alejki, mogiła z płyt granitowych z krzyżem z rur stalowych. O krzyż wspiera się ukośnie położona granitowa płyta. W górnej części płyty jest wyryty napis:

/ Ś. P. / STANISŁAW MIETLIŃSKI / WETERAN POWSTANIA 1863 r. / * 1835 - 1926

   W dokumentach radomskiego Koła Weteranów 1863 roku (AP Radom, zesp.369) jest informacja, że Stanisław Mietliński służył pod Czachowskim. Brał udział w walkach na terenie powiatu koneckiego. Po rozbiciu oddziału pod Fałkowem, został zwolniony z oddziału przez płk. Czachowskiego.

góra strony




6. Marian Szymański

   Idąc dalej alejką w kier. płn.-wsch., po ok. 40 m, po lewej stronie dróżki, położona jest mogiła ziemna ze stalowym krzyżem.

   Na krzyżu zawieszona jest biała tabliczka emaliowana z napisem:

/ Ś. P. / Marjan Józef / SZYMAŃSKI / weteran 1863 r. / zmarł 28/X 1934 r. / w 81 roku życia / Pokój jego duszy

   U podnóża krzyża wsparta jest owalna tabliczka żeliwna poświęcona pamięci Sabiny Szymańskiej, zmarłej w 1924 r. w wieku 27 lat.

   Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, Marian Józef Szymański, urodzony w roku 1845 w Szubinie, po przeprowadzonym postępowaniu kwalifikacyjnym, otrzymał honorowy stopień ppor. weterana i został wprowadzony do IMIENNEGO WYKAZU WETERANÓW POWSTAŃ NARODOWYCH 1831, 1848 I 1863 ROKU (Dz. Personalny Nr 10/1920 poz. 2268).

góra strony




7. Władysław i Jan Radwanowie

   W bezpośrednim sąsiedztwie mogiły Szymańskiego znajduje się płyta nagrobna dwóch innych uczestników powstania styczniowego. Bezpośrednio w ziemi położona jest kamienna płyta, w której wyryto napis:

/ Ś. P. / TU SPOCZYWAJĄ / WŁADYSŁAW RADWAN / ŻYŁ LAT 74 ZM. 5 - XII 1913 R. / JAN RADWAN / ŻYŁ LAT 86 ZM. 2 VII 1921 R. / UCZESTNICY POWSTANIA 1864 R.

   Od szeregu lat, w bliskiej odległości od mogiły Radwanów postawiono kosz na śmieci. Płyta nagrobna jest mało widoczna, bardzo często jest zasypana odpadami, bezpośrednio na mogile tworzony jest śmietnik ! - winę za taki stan ponosi bezpośrednio zarząd cmentarza.



góra strony

ostatnia aktualizacja: 28-12-2014 , 11:53

 

 



od 11 stycznia 2005 odwiedziło nas: 3 445.000 osób.

Stronę najlepiej oglądać w rozdzielczości 800x600 w przeglądarce Internet Explorer