1. Mogiła powstańcza z 1863 r.
Na terenie Leśnictwa Kierz Niedźwiedzi, przy leśnej drodze, w wygrodzeniu drewnianym płotkiem, znajduje się ziemna mogiła, na której położono betonowy krzyż zawierający tablicę metalową z płaskorzeźbą orła w koronie oraz z napisem:
1863 / WIERNYM SYNOM / POLSKI POLEGŁYM / W WALCE O WOLNOŚĆ / OJCZYZNY / POWSTAŃCOM
Za tablicą osadzono w betonie niski, żeliwny krzyż z Chrystusem ukrzyżowanym oraz z tabliczką z datę: 1863
Poza wygrodzeniem mogiły postawiony jest krzyż brzozowy.
Z ustnych miejscowych przekazów: po nieudanym napadzie na Szydłowiec w nocy 22/23 stycznia 1863 roku, grupa powstańców przemieszczająca się w kierunku Wąchocka, pochowała tutaj zmarłego z ran swego towarzysza (lub towarzyszy) walki.
Brak jest dokładniejszych informacji o tym pochówku. Ale w tym rejonie były jeszcze dwie potyczki, z których to mogli być zmarli powstańcy:
- 19/20.IV.1863 r. pod Grzybową Górą i Gatką,
- 25.VIII.1863 r. pod Grzybową Górą.
Na leśnej mogile miejscowa ludność postawiła drewniany krzyż, a ustne przekazy mówią o nieznanym powstańcu.
Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, na mogile położono płytę mosiężna. Za płytą, w mogile, osadzony był żeliwny krzyż z Chrystusem ukrzyżowanym.
W okresie późniejszym mosiężna tablica została skradziona. Z inicjatywy i dzięki staranim inż. leśnika Kazimierza Sobolewskiego, wnuka powstańca styczniowego, w parowozowni w Skarżysku (gdzie odnaleziono stara matrycę tablicy) wykonano nowy odlew, tym razem z żeliwa.
Jak opisała to Irena Przybyłowska-Hanusz (Głos Szydłowiecki z r. 1995), w dniu 12 listopada 1995 r. w Kierzu Niedźwiedzim, przy licznym udziale ludności miejscowej, młodzieży, leśników, księży i przedstawicieli władz, odbyła się podniosła uroczystość poświęcenia nowej tablicy na powstańczej mogile. 12 pocztów sztandarowych kombatanckich i szkolnych oraz orkiestra dały godną oprawę uroczystości.
Mogiła znajduje się w otoczeniu lasu, przy gruntowej drodze, na terenie oddz. 83 w Leśnictwie Kierz Niedżwiedzi.
Dojście:
- od miejscowości Kierz Niedżwiedzi - szosą w kierunku Szydłowca (500 m od ostatnich zabudowań)
- gdy jedziemy od Szydłowca - 750 m od przecięcia torów kolejowych.
W tym miejscu szosę prostopadle przecina leśna droga. W tym miejscu został ustawiony drogowskaz z tabliczką informacyjną:
Pomnik Powstańców z 1863 r.
Kierujemy się leśną droga na płd - zach. (granicą oddz. 83 i 84) i po 150 m spotykamy leśną drogę, biegnacą nieco ukośnie do szosy. Skręcamy w lewo, w głąb oddz. 83, w kier. płd - wsch. Po ok. 150 m. dochodzimy do widocznej mogiły, usytuowanej bezpośrednio przy tej drodze.
W listopadzie 2005 r. przeprowadzono kolejną renowację mogiły i wykonano nowe ogrodzenie. W dniu Święta Niepodległości złożono wieńce już przy odnowionej mogile.
Zestaw zdjęć, przedstawiające aktualny wygląd mogiły 1863 roku oraz uroczystości przy mogile, można zobaczyć na stronie http://www.kierz.skar.pl (tam zamieszczono również przedruk artykułu I. Przybyłowskiej-Hanusz).
Wcześniejszy opis mogiły, oparty był o realacje ustne. Obecnie, dzięki życzliwym informacjom z Kierza (sHosHon) - mogłem dokonać sprostowań i uzupełnień. Za otrzymane materiały serdecznie dziękuję.
Podjęto skuteczne działania, aby corocznie, w rocznicę wybuchu powstania styczniowego, w Kierzu Niedźwiedzim, przeprowadzać patriotyczne uroczystości upamiętniające zdarzenia 1863 roku - przedstawione w niniejszej prezentacji w wyodrębnionym rozdziale -
UROCZYSTOŚCI
góra strony
ostatnia aktualizacja:
28-12-2014 , 11:29
