STRONA ARCHIWALNA   
 opracowanie: śp. Jerzy Kowalczyk (1938 - 2015)    kontakt: 41 368 57 24,   jotka.1863@gmail.com

6 Październik 2024, imieniny dziś obchodzi: Petra, Fryderyka, Artur   
     Menu:  
Miejscowości
 K I E L C E
 A - B
 Aleksandrów
 Anielin Kępa (W)
 Antolka (K)
 Antoniów (E)
 Bardo
 Bartodzieje (W)
 Bebelno
 Belno
 Beszowa
 Będzin (S)
 Białaczów (E)
 Białobrzegi (W)
 Biechów
 Bieliny
 Bizoręda
 Bliżyn
 Błogie (E)
 Bobrza
 Bodzechów
 Bodzentyn
 Bogoria
 Bogucice
 Bolesław (K)
 Boria
 Borkowice (W)
 Brudzewice (E)
 Brynica
 Brzeźno
 Brzóza (W)
 Brzustowiec (E)
 Brzuśnia (E)
 Buczek (E)
 Bukowno (K)
 Bukówno (W)
 Busko-Zdrój
 C - F
 G - J
 K
 L - M
 N - O
 P - R
 S
 Ś - Ż
 Uroczystości
 Wyszukiwarka
 Literatura
 Indeksy
 Aktualizacja
 O autorze
 
     Ważne daty z powstania:  
9 pazdziernika 1863 r. - Neuman i Junosza walczą pod Stawami
20 pazdziernika 1863 r. - Bitwa Z. Chmieleńskiego pod Oksą
20 pazdziernika 1863 r. - Bitwa Rosnera-Róży pod Rybnicą
21 pazdziernika 1863 r. - Bitwa Rosnera-Róży pod Jurkowicami
21 pazdziernika 1863 r. - Potyczka Chmieleńskiego pod Kwiliną
29 pazdziernika 1862 r. - Świętomarz - zjazd księży sandomierskich
29 pazdziernika 1863 r. - Bitwa Bosaka i oddziału Rębajły pod Jeziorkiem
4 listopada 1863 r. - Potyczka Bosaka i Chmieleńskiego pod Strojnowem
5 listopada 1863 r. - Potyczka Bosaka i Chmieleńskiego pod Górami
 
  Zapraszam do współpracy
Posiadasz dodatkowe informacje lub zdjęcia
     albo
chcesz otrzymywać informację o uzupełnieniach niniejszej prezentacji ?
 
     Zaproszenie do:  
Muzeum Historii
Kielc
 
     gmina : RADZANÓW powiat: RADOM     

BUKÓWNO

1. Mogiła Dionizego Czachowskiego

   W centrum cmentarza parafialnego w Bukównie, w pobliżu kaplicy, znajduje się symboliczna mogiła płk. Dionizego Czachowskiego.

   Mogiła wykonana z okazałych płyt czerwonego piaskowca. Na płycie wykuto napis:
TU OD ROKU 1863 SPOCZYWAŁY ZWŁOKI / PUŁKOWNIKA POWSTANIA STYCZNIOWEG / Ś.P. DYONIZEGO CZACHOWSKIEGO / UR. 5 KWIETNIA 1810 R. / POLEGŁEGO W WALCE O WOLNOŚĆ OJCZYZNY / 6 LISTOPADA 1863 R. / POD JAWOREM SOLECKIM. / W DNIU 30 PAŹDZIERNIKA 1938 R. / PROCHY BOHATERA PRZENIESIONO DO RADOMIA / I POCHOWANO W GROBOWCU PRZED KOŚCIOŁEM / O.O. BERNARDYNÓW


   Po śmierci Dionizego Czachowskiego w dniu 6 listopada 1863 r. w potyczce pod Jaworem Soleckim, jego zwłoki były wożone przez wojsko rosyjskie po okolicznych wsiach oraz wystawione na widok publiczny w Radomiu.

   Władze rosyjskie łaskawie zezwoliły na cichy pochówek, ale poza Radomiem, w nocy i przy udziale tylko trzech osób. Zwłoki D. Czachowskiego pochowano w Bukównie, gdzie na cmentarzu spoczywały już dwie siostry Czachowskiego: żona dziedzica Bukówna, Andrzeja Badowskiego, Scholastyka (1798 - 5.VII.1831) i Klementyna (1809 - 9.IV.1827). Pogrzeb powstańczego naczelnika wojennego woj. sandomierskiego odbył się w nocy z 9 na 10 listopada, a w tej smutnej uroczystości uczestniczyli: szwagier Dionizego, Piotr Kalisz z żoną oraz wnuk Tadeusz Mrokowski (syn Wiktorii). Byli też wysłannicy władzy moskiewskiej - kozacy. W relacji z pogrzebu, znajdującej się muzeum radomskim, a spisanej w roku 1888 przez Stanisława Dzierzbickiego, jest informacja o braku krzyża i nagrobka na mogile D. Czachowskiego. Ale do trumny przybito tabliczkę nagrobną.

   Po odzyskaniu niepodległości, w roku 1917 ufundowano nagrobek na mogile Dionizego Czachowskiego. W roku 1938, jego prochy przeniesiono uroczyście do utworzonego mauzoleum w Radomiu. W dniu 30 października 1938 roku, po przeprowadzonej ekshumacji, jak złożył oświadczenie lekarz powiatowy Dr. M. Cywiński, ... szczatki zwłok ... złożone zostały w trumnie metalowej dokładnie zalutowanej ... Następnie włożono je prostej trumnie drewnianej.

   Z udziałem władz, duchowieństwa, weteranów powstania 1863 roku, żołnierzy 72 pp im. D. Czachowskiego, młodzieży oraz społeczeństwa, trumna została umieszczona na wojskowej lawecie, którą ciągnęły trzy pary koni. W uroczystościach brała udział Zofia Milcarz, prawnuczka D. Czachowskiego. Orszak pogrzebowy z Bukówna przemaszerował przez Przytyk do Radomia, gdzie złożono trumnę w Mauzoleum płk. Dionizego Czachowskiego. W zbiorach N. T. Osińskiego (AP Radom, zesp. 1211) zachowały się zdjęcia przedstawiające przebieg uroczystości.

   Obecnie symboliczna mogiła D. Czachowskiego w Bukównie została odnowiona. Mogiły sióstr D. Czachowskiego na miejscowym cmentarzu nie przetrwały do obecnych czasów.

góra strony




Uzupełnienie z kwietnia 2014 r.



Widok dawnej mogiły Dionizego Czachowskiego w Bukównie w kwietniu 2014 r.

   Z inicjatywy Szkoły Podstawowej w Bukównie, która dn. 23.X.2010 r. otrzymała Imię Dionizego Czachowskiego oraz stosowny sztandar, w okresie obchodów 150. rocznicy powstania styczniowego, przy dawnej mogile Patrona Szkoły, została postawiona tablica informacyjna.


Tablica informacyjna przy dawnej mogile Dionizego Czachowskiego w Bukownie
- stan w kwietniu 2014 r.

Uzupełnienie wprowadzono 13.04.2014 r.

góra strony




2. Krzyż Dionizego Czachowskiego

   W pobliżu symbolicznej mogiły Dionizego Czachowskiego znajduje się drewniany krzyż, osadzony w kopczyku wykonanym z otoczaków zespoinowanych betonem.

   W kopczyku, od strony zachodniej, tuż pod krzyżem, umieszczono głaz, na którym wyryty jest napis:
   CZACHOWSKI

   Napis bardzo słabo widoczny. Podobno przez cały okres niewoli, ten głaz położony był na bezimiennej mogile i wskazywał miejsce pochówku płk. D. Czachowskiego.


   Zachowało się zdjęcie (AP Radom, zesp. 1211) cmentarza w Bukównie w roku 1938. Widokoczny jest kamienny kopczyk z krzyżem. Wykonane farbą napisy są czytelne, dobrze zauważalne. Widok ten różni się wyraźnie od stanu obecnego.

   Zdjęcie powyższe pozwala uzyskać informację, jak wyglądał cmentarz w 75 lat, po śmierci D. Czachowskiego. Lokalizacja bezimiennej mogiły ziemnej nie była łatwa, stąd wiarygodny jest przekaz o głazie, który oznaczał położenie grobu Czachowskiego.


Widok na krzyż oraz dawną mogiłę Dionizego Czachowskiego w Bukównie
- stan w kwietniu 2014 r.




góra strony


ostatnia aktualizacja: 3-01-2015 , 07:16

 

 



od 11 stycznia 2005 odwiedziło nas: 3 445.000 osób.

Stronę najlepiej oglądać w rozdzielczości 800x600 w przeglądarce Internet Explorer