1. Anielin-Kępa - pomnik powstańców 1863 r.
Duży gabarytowo pomnik w formie miecza, wykonany jako odlew z betonu, położony jest na uskoku terenowym przed linią lasu. Na powierzchni miecza duży napis, wykonany z metalowych liter:
NARODU MEGO KRWIĄ PISANE CZYNY / 1863
Dawniej, w dolnej części miecza była zamocowana mosiężna tablica z napisem:
DLA UPAMIĘTNIENIA BOHATERSKIEGO ZRYWU NARODU POLSKIEGO W POWSTANIU STYCZNIOWYM NA TERENIE, GDZIE W MAJU 1863 R. ODDZIAŁ POWSTAŃCZY POD DOWÓDZTWEM PŁ-KA KONONOWICZA TOCZYŁ WALKĘ Z WOJSKAMI ZABORCZYMI STARANIEM MIEJSCOWEGO SPOŁECZEŃSTWA I WARSZAWSKIEJ AKADEMII SZTUK PIĘKNYCH NA MIEJSCU POMNIKA Z 1928 R. ZNISZCZONEGO W CZASIE DZIAŁAŃ WOJENNYCH W 1944 R. POMNIK TEN 1983 R. WZNIESIONO WG. PROJEKTU PIOTRA BANASIKA.
Obecnie brak jest tabliczki mosiężnej.
Ścigany przez korpus wojsk gen. Mellera-Zakamelskiego (liczący 3 tys. żołnierzy), płk. Władysław Kononowicz założył dnia 1 czerwca 1863 r. obóz w Kępie Rozniszewskiej (która później otrzymała nazwę: Anielin Kępa).
Miejsce otoczone przez rozległe trzęsawiska i dodatkowo oszańcowane, miało zapewnić bezpieczne przetrwanie dla 600 powstańców.
Ale po odparciu ataku wojsk rosyjskich, groźba całkowitego otoczenia, zmusiła jednak Kononowicza do podjęcia decyzji o wycofaniu się i rozpuszczeniu oddziału.
W miejscu, gdzie W. Kononowicz miał swój obóz, mieszkańcy postawili w 1928 roku figurę z krzyżem. W roku 1944, podczas walk na przyczółku warecko-magnuszewskim, artyleryjski pocisk całkowicie figurę zniszczył.
W roku 1985 postawiono obecny pomnik.
W roku 2005, u ponóża pomnika została postawiona tablica informacyjna. Stałą opiekę nad pomnikiem pełni Szkoła Podstawowa w Rozniszewie.
Ze względu na trudności z dotarciem do pomnika, podano dokładny opis drogi dojazdowej:
Jadąc szosą z Warki w kierunku Magnuszewa, po minięciu wioski Zakrzew, gdy kończy się las przy szosie, obok przystanku PKS Anielin - Kępa (na żadanie) w kier. płd. (w prawo) odchodzi asfaltowa droga do Kępy. Na krzyżówce znajduje się, nieco przysłonięta krzewami, tablica z napisem: "DO POMNIKA POWSTAŃCÓW 1863".
Po ok. 2 km. kończy się asfalt, na rozwidleniu drogi, gdzie obok dorodnego drzewa, znajduje się kamienny krzyż, posiadający wyraźnie podany rok 1927.
Do Kępy skręcamy w prawo, drogą wysypaną kamiennym tłuczniem. Po 200 m, przy drodze, zaczyna się lasek. Zaraz w prawo odchodzi leśna droga (w tym miejscu znajduje się kamienny słupek drogowy, oznaczony od strony lasu cyfrą 2).
Leśną drogą, mijając mokradła, po 60 m dochodzimy do miejsca, gdzie w lewo odchodzimy leśną dróżką. Na tej krzyżówce, na pniu drzewa wykonany czarną farbą (mało zauważalny) napis: 1863 oraz strzałka wskazująca kierunek dalszej drogi.
Po 120 m. dochodzimy do niewielkiej polanki, gdzie znajduje się pomnik. Z lewej strony znajdują się rozlewiska, porośnięte krzewami i pojedyńczymi drzewami, po prawej stronie dróżki, wyraźny uskok terenu i las iglasty.
Do dnia 8.X.2007 r. niniejszy opis prezentowano pod hasłem:
Kępa - Anielin.
Uzupełnienie z maja 2013 r.
Po wykonanych pracach remontowych, dnia 5 maja 2013 r., w 150. rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego, przy pomniku powstańców odbyły się uroczystości zorganizowane przez Urząd Gminy Magnuszew, społeczność wsi Anielin - Kępa i PSP w Rozniszewie. Powstańczą wartę honorową przy pomniku, oprócz warty wojskowej, wystawili przedstawiciele Stowarzyszenia "Warecki Klub Strzelecki". Po uroczystej mszy św. poświęcono dębowy krzyż ufundowany przez Nadleśnictwo Dobieszyn (uczestniczył Nadleśniczy - Jan Chryzostom Czachowski, potomek rodziny Dionizego Czachowskiego). Uroczystość zakończył koncert pieśni powstańczych w wykonaniu solistów i Orkiestry Parafialnej Matki Boskiej Zwycięskiej "Victoria" Warszawa - Rembertów.
Z przyjemnością można odnotować fakt, że na pomniku została przywrócona tablica informacyjna, zawierająca tekst z 1983 r.:
DLA UPAMIĘTNIENIA BOHATERSKIEGO ZRYWU / NARODU POLSKIEGO W POWSTANIU STYCZNIOWYM / na terenie, gdzie w maju 1863 r. oddział powstańczy / pod dowództwem płk-a Władysława Kononowicza / toczył walkę z wojskami zaborczymi / staraniem miejscowego społeczeństwa / i warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych / na miejscu pomnika z 1928 r. / zniszczonego w czasie działań wojennych 1944 r. / pomnik ten w 1983 r. wzniesiono wg projektu Piotra Banasika.
Wprowadzono 9.V.2013 r. korzystając
z informacji i zdjęć przekazanych przez
Jacka Lombarskiego z Radomia .
Migawki z 5 maja 2013 r. - foto: Jacek Lombarski
Przywrócona tabliczka informacyjna na pomniku powstańców 1863 r.
Poczty sztandarowe przy pomniku powstańców 1863 r.
Wójt gminy Magnuszew Henryk Plak wita nadleśniczego, Jana Czachowskiego,
potomka bohatera powstania 1863 r., płk. Dionizego Czachowskiego.
Kwiaty składają leśnicy z Nadleśnictwa Dobieszyn
przedstawiciele Stowarzyszenia "Warecki Klub Strzelecki".
góra strony
ostatnia aktualizacja:
3-01-2015 , 06:39