BORIA

1. Pomnik 1863 r.

   W 151 rocznicę walk powstańczego oddziału płk. Dionizego Czachowskiego w dniach 4 - 5 maja 1863 r. pod Borią i Jeziorkiem, został odsłonięty w Borii kamienny pomnik upamiętniające te wydarzenia.

   Dnia 4 maja 1863 r. Czachowski przemieszcza się z Ożarowa w kierunku Bałtowa, chcąc uniknąć starcia z kolumnami wojsk rosyjskich, które koncentrycznie zmierzały do Ożarowa. Czachowski dysponowal czterema kompaniami piechoty w sile 500 ludzi, trzema kompaniami kosynierów (280 ludzi) oraz 60-osobowym oddziałem kawalerii. Wg zestawienia Drążkiewicza (Wspomnienia czachowczyka z 1863 r, Lwów 1890) - łącznie z dowództwem, oddział Czachowskiego liczył 684 ludzi. Dodatkowo przy Czachowskim znajdowały się dwie kompanie piechoty Jankowskiego.

   We wsi Boria, nad Kamienną, powstańcy spotkali się z rosyjską kolumną wojsk, liczącą 520 żołnierzy, prowadzoną z Kunowa, pod dowództwem majora Klewcowa. Bitwa rozpoczęła się o godzinie 15. i trwała aż do zmroku. Obie strony rozdzielała rzeka Kamienna, rozpoczęła się długotrwała strzelanina, która nie doprowadziła do istotnego rozstrzygnięcia starcia. U schyłku dnia poderwał Czachowski oddział do ataku, ale przy zapadającym zmroku, odstąpiono od dalszego natarcia. Czachowski wyprowadził oddział w lasy, na południe od Borii. Nad ranem, 5 maja, Czachowski podjął dalszy marsz, i ponownie spotkał się z oddziałem Klewcowa, który wycofywał się w kierunku Ostrowca. W tym starciu, pod Jeziorkiem, zginął major Klewcow, Rosjanie ponieśli znaczne straty, i w panice wycofali się do Ostrowca (zob. hasło SUDÓŁ).

   W pobliżu drogi prowadzącej z Borii do Podgórza, na podmurówce wykonanej ze zespoinowanych kamieni, postawiony został kamienny obelisk. Na płaszczyźnie frontowej zamocowano płytę z czarnego granitu wyryto orzełek wojskowy zawierający datę: 1863..
Poniżej umieszczono napis:
GLORIA VICTIS / CHWAŁA ZWYCIĘŻONYM / PAMIĘCI WALK / POWSTAŃCZYCH / 1863 - 1864 / BITWA POD BORIĄ - JEZIORKIEM / 4 - 5 MAJA 1863 r. / BORIA 4 MAJA 2014 r.

Dojazd do Borii: z Ostrowca Świętokrzyskiego drogą nr 754 prowadzącą do Bałtowa, i za Muzeum w Krzemionkach, porzez Magonie dojazd do Borii - lub od Ćmielowa, drogą przez Rudę Kościelną i Stare Stoki.

Obelisk usytuowany jest we wschodniej części Borii, przy bocznej drodze odchodzącej od szosy łączącej Borię z Podgórzem. W pobliżu znajduje się XVIII - wieczna figura św. Jana Nepomucena oraz rzeka Kamienna.

Obelisk postawiono w pobliżu XVIII w. figury św. Jana Nepomucena.

Sygnał o pomniku i zdjęcia przekazali:
Przemysław Bodo oraz Kamil Kaptur

Wprowadzono w grudniu 2014 r.

góra strony

NA START

ostatnia aktualizacja: 25-12-2014 , 03:08