gmina :
PRZEDBÓRZ
|
powiat:
RADOMSKO | |
PRZEDBÓRZ
1. Juliusz Opalski
Na cmentarzu parafialnym w Przedborzu (przy alejce w górnej części cmentarza, blisko nowej kaplicy cmentarnej), w wygrodzeniu utworzonym przez cztery słupki kamienne połączone rurkami metalowymi, znajduje się ziemna mogiła weterana 1863 r.
Na położonej kamiennej płycie nagrobnej wykuto obecnie mało czytelny napis:
JULJAN OPALSKI / UCZESTNIK POWSTANIA 1863 R. / ŻYŁ LAT 62 ZM. DN. 10-I 1905 R. // APOLONJA OPALSKA / ŻYŁA LAT 79 ZM. 1/IV 1935 R // JÓZEF OPALSKI / ŻYŁ LAT 19 ZM. 28-I 1915 // POKÓJ ICH DUSZOM
Julian Opalski (1842-1904), syn Andrzeja i Marianny z Piątkowskich, pochodził z Końskich. W powstaniu styczniowym bierze czynny udział, jest w powstańczej żandarmerii. Po schwytaniu decyzją Naczelnika Wojennego Oddziału Radomskiego z 27 marca 1864 r. został zesłany do Rosji. Wyrokiem Sądu Wojskowego we Włodzimierzu za udział w powstaniu został pozbawiony praw stanu, skazany na 3 lata rot aresztanckich w Guberni Kurskiej, zaś majątek Opalskiego uległ konfiskacie.
Po odbyciu kary zesłania w Rosji, powrócił do kraju, ale decyzją władz został skierowamy na stałe osiedlenie do Przedborza. Znajdował się pod stałym dozorem policyjnym, z obowiązkiem comiesięcznego meldowania się w Końskich.
Był żonaty z Apolonią z Łagowskich. Z tego związku urodził się syn Józef, zmarły w roku 1915 w wieku 19lat, oraz córka Aleksandra, która po II Wojnie Światowej mieszkała w Kielcach.
Julian Opalski zmarł w Przedborzu 10 stycznia 1904 r. i pochowany został na miejscowym cmentarzu. Później w rodzinnym grobie, obok męża i syna, spoczęła w roku 1935 żona Apolonia, zmarła w wieku lat 79.
Biogram wprowadzono 22.08.2008 r. na podstawie informacji
zamieszczonej na stronie: http://www.forum.przedborz.com.pl
góra strony
2. Piotr Stradel
Bezpośrednio obok kaplicy jest mogiła drugiego weterana 1863 r. Na obetonowanej mogile położona jest płyta kamienna zawierająca wykuty napis:
Ś. P. / PIOTR STRADEL / POWSTANIEC z 1863 R. / ŻYŁ LAT 93 / ZM. DN. 8-VIII 1936 R. / PROSI O MODLITWĘ / DO BOGA
Na płycie nagrobnej, po prawej stronie, wyryto napis upamiętniający MARIĘ STRADEL - małżonkę powstańca.
Bezpośrednio w rejonie Przedborza wielokrotnie dochodziło do bitew i potyczek oddziałów powstańczych. I tak:
- 12 lutego 1863 r. do Przedborza wkroczyły oddziały Antoniego Jeziorańskiego,
- 27 czerwca 1863 r., pod rozkazami kpt. Józefa Oxińskiego, ponad 1000 osobowy oddział piechoty i kawalerii skutecznie walczył z wojskami Czengierego;
- 3 września pod Przedborzem bój toczy Zygmunt Chmieleński,
- do starć z Moskalami doszło też 17 października 1863 oraz w dniach 2 i 23 stycznia 1864.
Ogółem w walkach tych poległo blisko stu powstańców. Nie zachowały się jednak żadne ślady ich mogił w Przedborzu.
W historii Przedborza podaje się, że w powstaniu narodowym 1863 roku uczestniczyli mieszkańcy miasta: Władysław Gorzelski, Julian Opaliński, Piotr Stradel, Paweł Paździerski, Piotr Natkański, Antoni Będkowski. Dziedzic Stefan Grabowski z Rączek wspomagał powstańców, zabezpieczając im schronienie i żywność.
góra strony
ostatnia aktualizacja:
15-07-2014 , 07:49
|
|
|