STRONA ARCHIWALNA   
 opracowanie: śp. Jerzy Kowalczyk (1938 - 2015)    kontakt: 41 368 57 24,   jotka.1863@gmail.com

31 Maj 2023, imieniny dziś obchodzi: Aniela, Petronela, Kamila  
     Menu:  
Miejscowości
 K I E L C E
 A - B
 C - F
 G - J
 K
 L - M
 N - O
 P - R
 Parszów
 Pasztowa Wola (W)
 Pawłowice
 Pawłów
 Pawłów (W)
 Pełczyska
 Pętkowice
 Piasek Wielki
 Pierzchnica
 Pieskowa Skała (K)
 Pilica (S)
 Pilica (W)
 Pińczów
 Piórków
 Pobiednik Mały (K)
 Polana Langiewicza
 Policzna (W)
 Pomorzany (W)
 Poświętne (E)
 Prandocin (K)
 Proszowice (K)
 Prymusowa Wola (E)
 Przedbórz (E)
 Przybysławice
 Przysucha (W)
 Pstroszyce (K)
 Rachwałowice (K)
 Radków
 Radom (W)
 Radom_mogiły_1
 Radom_mogiły_2
 Radoszyce
 Rataje
 Rokitno (S)
 Rozniszew (W)
 Rożenek (E)
 Ruda Kościelna
 Ruszków
 Rybnica
 Ryczów (S)
 Ryczówek (K)
 Rytwiany
 S
 Ś - Ż
 Uroczystości
 Wyszukiwarka
 Literatura
 Indeksy
 Aktualizacja
 O autorze
 
     Ważne daty z powstania:  
1 czerwca 1863 r. - Otoczony Kononowicz rozpuścił oddział pod Grabowską Wolą
10 czerwca 1863 r. - Potyczka Czachowskiego pod Bobrzą
18 czerwca 1863 r. - Bitwa Bończy pod Górami
20 czerwca 1863 r. - Oddział Dunajewskiego rozbity pod Gacami
20 czerwca 1863 r. - Klęska oddziałów Jordana pod Komorowem
27 czerwca 1863 r. - Bitwa Oksińskiego pod Przedborzem
 
  Zapraszam do współpracy
Posiadasz dodatkowe informacje lub zdjęcia
     albo
chcesz otrzymywać informację o uzupełnieniach niniejszej prezentacji ?
 
     Zaproszenie do:  
Muzeum Historii
Kielc
 
     gmina : SĘDZISZÓW powiat: JĘDRZEJÓW     

PAWŁOWICE

1. Krzyż Romualda Russockiego




   Naprzeciw okazałego pałacu Chwalibogów w Pawłowicach, w którym mieści się obecnie Szkoła Podstawowa, po drugiej stronie szosy prowadzącej do Sędziszowa, na kamiennym postumencie postawiony jest żelazny krzyż z Chrystusem ukrzyżowanym. Na postumencie krzyża znajduje się marmurowa tablica z napisem:
PAMIĄTKA / Niespodziewanego Zgonu / ś. p. / ROMUALDA RUSSOCKIEGO / pod / Młynem Krzelowskim / d. 31. Stycznia 1864 r.


   Od roku 1845 właścicielem Sędziszowa był Kwiryn Russocki h. Zadora, podczas powstania listopadowego porucznik jazdy krakowskiej, odznaczony Orderem Virtuti Militari w dn. 15.IX.1831 r. W dobrach sędziszowskich był propagatorem nowoczesnego rolnictwa. W okresie powstania styczniowego również zaangażował się w działalność patriotyczną: w organizacji cywilnej był naczelnikiem okręgu Słupia Jędrzejowska.

   Jak podaje W. Caban (Z dziejów powstania styczniowego ...) z chwilą wybuchu powstania, do powstańczego oddziału poszedł Konstanty Russocki, syn Kwiryna. Walczył on początkowo pod rozkazami Kurowskiego, następnie Langiewicza. W bitwie na Grochowiskach był ranny.
   Drugi syn Kwiryna, Romuald Russocki (1835 - 1864) przypadkowo został zamordowany przez Kozaków w dniu 31 stycznia 1864 r. podczas utarczki pod Sędziszowem. Rtm Jan Mazaraki w swoich wpomnieniach (Pamiętnik ...) opisał, jak to po potyczce przy folwarku Rajsko, do dóbr Sędziszowa należącym, widział jak kilkunastu Kozaków pędziło galopem za szlachcicem przejeżdżającym wózkiem.
   Mazaraki z podwładnymi chciał udzielić pomocy - ... ruszyliśmy kłusem. Dojechaliśmy tak do osady z kilku chałup złożonej; tam był młyn i jakieś zamożniejsze gospodarstwo, gdyż dwie stodoły, stajnia, budynek mieszkalny, a w środku dziedzińczyk; otóż w tym miejscu dopędzili kozacy szlachcica, którym był Roman Russocki, syn Kwiryna, zamordowali go tam z furmanem i obdarli do naga.
   Wpadliśmy na nich obces; ci kozacy, którzy siedzieli na koniach, uciekli, ci zaś, którzy byli na ziemi, zginęli; trzech odprzęgało od wózka konie, ci polegli, dwóch zaś, którzy zdarte z nieszczęśliwego człowieka futro i odzienie troczyli do kulbak, wpadło nam w ręce i ci natychmiast na wierzbach tam będących powieszeni zostali. ...


    Córka Kwiryna, Teresa Russocka, w roku 1855 wyszła za mąż za Stefana Chwaliboga, dziedzica z Zagaja. Wówczas to Russoccy zamienili się z Chwalibogami, i przenieśli się z Sędziszowa do majątku Zagaje k/ Jędrzejowa. Chwalibogowie zamieszkali w Sędziszowie, a w roku 1892 wybudowali okazałą rezydencję pałacową w Pawłowicach, pod Sędziszowem.

   Nie jest znana dokładna data postawienia przydrożnego krzyża w Pawłowicach. Prawdopodobnie Teresa Russocka, mieszkająca we dworze w Sędziszowie, wystawiła krzyż upamiętniający przypadkową śmierć swego brata Romualda podczas zdarzeń powstania styczniowego, w pobliżu swego domu. Później zmieniono jego lokalizację wraz z miejscem zamieszkania dziedziczki. Ks. J. Wiśniewski pisał ("Historyczny opis ... w Jędrzejowskiem") w roku 1930:
... Na tę smutną pamiątkę w Sędziszowie na wprost dworu była postawiona figura z krzyżem, obecnie przeniesiona do Pawłowic. ...

Wprowadzono 30.XI.2007 r.





góra strony

ostatnia aktualizacja: 13-07-2014 , 07:26

 

 



od 11 stycznia 2005 odwiedziło nas: 3 445.000 osób.

Stronę najlepiej oglądać w rozdzielczości 800x600 w przeglądarce Internet Explorer