PRYMUSOWA WOLA

1. Pomnik powstańców 1863 r.

   Jadąc z Opoczna drogą nr 44 w kierunku Piotrkowa, po minięciu Prymusowej Woli, odchodzi droga do Sławna. Blisko krzyżówki dróg, na leśnym terenie obrębu Prymusowa Wola, bezpośrednio przy szosie, znajduje się pomnik upamiętniający powstańców styczniowych.

   W roku 2006 na zbiorowej mogile powstańców, po której z okresu powstania pozostał niewielki pagórek, został postawiony pomnik w formie kamiennego nagrobka. Na ustawionej płycie granitowej umieszczono prosty krzyż rzymski oraz tablicę, wykonane z czarnego granitu.

   Na tablicy została wykuta sylwetka orła w koronie oraz napis:
Powstanie Styczniowe / 1863   1864 / Bratnia mogiła czterdziestu dwóch / Powstańców z oddziału kpt. Waltera / poległych w walce z Moskalami / 9 kwietnia 1864 roku / pod Klinami / Cześć Ich Pamięci

   Rejon pomnika został uporządkowany, wykonano schodkowe utwardzenie z kostki brukowej, sam pomnik postawiony został na położonej płycie granitowej.

   Na podstawie opracowania "Bitwy i potyczki 1863 - 1864" S. Zielińskiego, a później badań J. P. Dekowskiego (Powstanie Styczniowe w Tomaszowie ...) - przyjęto, że 9 kwietnia 1864 r. na terenie pomiędzy Prymusową Wola i Klinami Januszewskimi 60-osobowy oddział kpt. Józefa Waltera został rozbity przez kolumnę wojsk rosyjskich ppłk. Zagriażskiego. Jak podawał Zieliński - ... Moskale wzięli do niewoli rzekomo 42, a "wielu" zabili...
   Wg. ustaleń W. Koperkiewicza, opoczyńskiego regionalisty i opiekuna miejsc pamięci narodowej - po krwawej bitwie poległych w walce oraz zamordowanych później rannych powstańców, właściciele dworu, Bogusławcy, pozwozili do "Lasu Prymusowskiego". Tam w wykopanym dole zostali ułożeni w bratniej mogile. Niewielki kopczyk ziemi oznaczał miejsce pochówku.

Wprowadzono dn. 25.07.2008 r. korzystając z informacji
Włodzimierza Koperkiewicza z Ogonowic k/ Opoczna.

Sprostowanie dot. pochodzenia mogiły powstańczej.

Nie negując istnienia zbiorowej mogiły powstańców - należy jednak zwrócić uwagę na badania przeprowadzone przez Jana Kulpińskiego, historyka zajmującego się okresem powstania styczniowego w rejonie Bodzentyna. Ustalił (Echa Łysogór r. 2008 oraz Od miasteczka Bodzentyn do wsi Kutery 22/23.01.1863 - 220.04.1864, Bodzentyn 2012, str. 106 - 112), że wymienione przez S. Zielińskiego - "Klinowo ob. opoczyński ... (Opoczyński las)" - to Klonów k/ Bodzentyna . I tam 9 kwietnia 1864 r. walczył kpt. Józef Walter z ppłk. Zagriażskim.
W takim razie mogiła w "Lesie Prymusowskim" może zawierać zwłoki powstańców styczniowych poległych w zupełnie innej potyczce, a w rejonie Opoczna było ich przecież wiele.

Wprowadzono w 2009 i w 2014 r.

góra strony

NA START

ostatnia aktualizacja: 4-01-2015 , 06:16