gmina :
WIERZBICA
|
powiat:
RADOM | |
POMORZANY
1. Mogiła Mariosa - powstańca 1863 r.
W pobliskim lesie (Nadleśnictwo Marcule, Leśnictwo Niwy, Ur. "Polany", oddz. 1a) znajduje się mogiła powstańca 1863 roku.
Przy leśnej drodze ziemna mogiła wygrodzona łańcuchem zamocowanym na czterech betonowych słupkach. Na betonowym fundamencie położony jest polodowcowy głaz granitowy.
Na płaszczyźnie bocznej umieszczono stylizowany krzyż maltański z napisem:
Ś. P. / MARIOS / ŻOŁNIERZ POWSTANIA / STYCZNIOWEGO 1863 R / ZAMORDOWANY I POCHOWANY / W TYM LESIE ZA NIWĄ 187O R / CZEŚĆ JEGO PAMIĘCI / ŻOŁNIERZE A.K. / sm. 72 P.P. / 11 LISTOPADA / 1990 R.
Na głazie obok, po prawej stronie, biało-czerwona tarcza herbowa z napisem:
BÓG / HONOR / I / OJCZYZNA
Jak podaje Bronisława Wasil (Zapomniany bohater [w:] Nowy Tygodnik Radomski, nr. 1 z 1.11.1990 r.) Marios - to por. Marjański, student z Warszawy. Przystąpił do powstania, był w stopniu porucznika zastępcą kpt. Samuela Bielaka, który prowadził w kwietniu 1863 r. oddział powstańczy z puszczy Kampinoskiej w Góry Świętokrzyskie. Podczas potyczki pod Wierzbicą, gdy ranny kpt. Bielak z 6-osobową grupką podjął działania osłonowe, oderwał oddział od przeważających sił rosyjskich i przeprowadził go pod komendę D. Czachowskiego.
Już po upadku powstania długo ukrywał się w lasach w rejonie Osin - Pakosławia. W maju 1865 r. Kozacy zostali naprowadzeni na trop jego ziemianki, został otoczony, i pomimo rozpaczliwej obrony, został zamordowany. Na jego mogile ludność miejscowa, która znała go tylko pod nazwiskiem "Marios" postawiła krzyż.
W roku 1990 mogiła otrzymała nowy wystrój - 11 listopada odsłonięto obecny obelisk. B. Wasil w podanych informacjach powołuje się na relację Władysława Radulskiego, który ma być wnukiem powstańca.
W pobliżu (po prawej stronie, ok. 8 m) znajduje się zadbana mogiła Stefana Stępniewskiego, żołnierza AK, który zginął w lipcu 1944 r.
Dojście do mogiły: z Pomorzan wyjazd drogą w kierunku Iłży. Ok. 50 m za ostatnimi zabudowaniami Pomorzan, od szosy odchodzi na płd. polna droga, którą udajemy się ok. 1,5 km w kierunku widocznego lasu. Od skraju lasu nadal drogą leśną na południe. Po 400 m odchodzi w prawo pierwsza wyraźna leśna droga. Tuż za tą krzyżówką dróg, po prawej stronie, na skraju lasu znajduje się mogiła powstańca Mariosa.
góra strony
ostatnia aktualizacja:
4-01-2015 , 05:29
|
|
|