1. Mogiła Aleksandra Kucypera
Na cmentarzu parafialnym w Żarnowcu, bezpośrednio przy bramce wejściowej w płn. narożniku (od strony kościoła), znajduje się mogiła Aleksandra Kucypery.
Katakumba, wykonana z płyt lastryko, na górnej płaszczyźnie posiada nałożony krzyż wykonany z płytek z czarnego granitu. Na krzyżu wyryto napis:
Ś. P. / POWSTANIEC / ALEKSANDER KUCYPERA / † / 1863
Kucypera Aleksander, syn Tomasza, dostał się do rosyjskiej niewoli po bitwie miechowskiej. 20-letni powstaniec 1863 r. z Żarnowca, został skazany na zesłanie do gub. Jenisiejskiej. Powrócił do kraju w roku 1870, niedługo jednak zmarł w rodzinnym Żarnowcu.
Uzupełniono w maju 2010 r. na podstawie
kartoteki powstańców w Instytucie Historii PAN
góra strony
Uzupełnienie z czerwca 2013 r.
W rejonie mogiły Aleksandra Kucypery wykonano prace porządkowe: ułożono kostkę brukową, zaś na boku katakumby została umieszczona tabliczka informacyjna:
MIEJSCEM PAMIĘCI / OPIEKUJE SIĘ / GIMNAZJUM PUBLICZNE / W ŻARNOWCU
góra strony
2. Mogiła zbiorowa powstańców 1863 r.
Z dokumentacji Dyrekcji Robót Publicznych w Kielcach (AP Kielce, zesp. 100/I, sygn. 15214, 15222, 15224, 15228) wynika, że w okresie międzywojennym na cmentarzu w Żarnowcu znajdowało się kilka mogił powstańców 1863 roku, nad którymi sprawował opiekę Ref. Grob. Wojennych. Wymienione tam były nazwiska:
1/ Kucypera Aleksander - powstaniec 1863 r., zmarł po powrocie z zasłania,
2/ Kazibudzki Szymon - powstaniec 1863 r., zmarł po powrocie z zasłania,
3/ Binkiewicz Andrzej - weteran powstania 1863 roku,
4/ Binkiewicz Michał - weteran powstania 1863 roku,
5/ Kiesiewicz Stanisław - weteran powstania 1863 roku.
Mogiły były okrawężnikowane, ustawiono na nich krzyże dębowe z wyrzeźbionym napisem. Po tych pracach brak jest obecnie zachowanych śladów.
Była też na cmentarzu w Żarnowcu zbiorowa mogiła powstańców 1863 roku, którzy polegli w walce w rejonie Koryczan, a później zostali przeniesieni na miejscowy cmentarz. W aktach Urzędu Opieki nad Grobami (AP Kielce, zesp. 100/I, sygn. 15224) są wzmianki, że na mogile wykonano ziemną pryzmę 3 x 3 x 0,4 m, na której postawiono krzyż betonowy. Grób był wygrodzony.
Jeszcze przed ok. 30 laty młodzież szkolna składała kwiaty i zapalała znicze przy mogile A. Kucypery oraz na tej drugiej mogile (w centrum cmentarza). Obecnie po tej mogile ślad zaginął.
góra strony
Uzupełnienie z czerwca 2013 r.
W ramach obchodów 150 rocznicy powstania styczniowego, urządzono symbpliczną mogiłę powstańców styczniowych na cmentarzu w Żarnowcu. Została wykonana katakumba z płyt granitowych. Na czole mogiły postawiono płytę nagrobną, na której, obok znaku krzyża, wykuto napis:
Ś. P. / ANDRZEJ BINKIEWICZ / MICHAŁ BINKIEWICZ / SZYMON KAZIBUDZKI / STANISŁAW KIESIEWICZ / ALEKSANDER KUCYPERA / POWSTAŃCOM STYCZNIOWYM / BOHATEROM POLEGŁYM / ZA WOLNOŚĆ OJCZYZNY W 1863 r.
Na czole katakumby została umieszczona tabliczka informacyjna:
MIEJSCEM PAMIĘCI / OPIEKUJE SIĘ / GIMNAZJUM PUBLICZNE / W ŻARNOWCU
Można się cieszyć, że uczestnicy powstania styczniowego z Żarnowca zostali trwale upamiętnieni, że ich nazwiska będą utrwalać się u osób odwiedzających cmentarz. Ale wprowadzony zapis na tej symbolicznej mogile sugeruje, że polegli oni w walce w roku 1863. Trzeba jednoznacznie stwierdzić, że wymienieni byli uczestnikami powstania styczniowego, brali udział w walkach zbrojnych, niektórzy z nich (jak Kucypera i Kazibudzki) byli na zesłaniu, - ale wszyscy zmarli już po powstaniu, w latach 1870 - 1928, i zostali pochowani na cmentarzu w różnym okresie czasu, jako weterani powstania styczniowego.
góra strony
(
3.)
Mogiła Michała Binkiewicza - zlikwidowana
Około roku 2008, w centralnej części cmentarza była odtworzona mogiła Michała Binkiewicza, weterana powstania styczniowego 1863 roku.
Dojście: bramie wejściowej w płn. narożniku (od strony kościoła) główną aleją 35 m w kier. wschodnim, dróżka skręca w prawo, w kierunku kaplicy; po 10 m, jeszcze przed dużą figurą kamienną Chrystusa na mogile Błaszkiewicza, skręcamy w lewo, i między mogiłami ok. 10 m).
Na ziemnej mogile postawiono niski krzyż drewniany. Na poprzecznym ramieniu krzyża farbą wykonany był napis:
POWSTANIEC / MICHAŁ BINKIEWICZ
W dolnej części krzyża był napis: 1863
Informację wprowadzono 28.XI.2009 r. na podstawie sygnału na Jurajskim Forum Dyskusyjnym (autor - u469).
Po realizacji symbolicznej mogiły zbiorowej powstańców 1863 r. w Żarnowcu (przedstawionej w pkt. 2 niniejszej prezentacji) - została zlikwidowana mogiła Michała Binkiewicza. W tym miejscu pozostała wolna kwatera, obecnie zarośnięta chwastami).
góra strony
Na terenie cmentarza (przy wsch. narożniku) znajduje się okrawężnikowana mogiła ziemna, na której postawiono płytę lastryko z napisem:
† / Ś. P. / N. N. / POLEGŁ / ZA / OJCZYZNĘ
Mogiła ta związana jest z okresem II Wojny Światowej.
góra strony
ostatnia aktualizacja:
31-12-2014 , 12:13