SZYCE

1. Obelisk powstańców 1863 r.

Obelisk powstańców 1863 roku w Szycach - stan w r. 2003.

   Dla upamiętnienia bitwy pod Szycami w dniu 7 maja 1863 roku, przy drodze 94 Kraków - Olkusz, w pobliżu dawnych budynków straży granicznej rosyjskiej i austriackiej, na dawnej mogile powstańców 1863 r. został ustawiony duży blok obrobionego granitu.

   Na czołowej płaszczyźnie obelisku umieszczono metalowy krzyż oraz metalową tablicę z tekstem:

PAMIĘCI /
POLEGŁYCH / W DNIU 7 MAJA 1863 R. / W BITWIE POD SZYCAMI / POWSTAŃCÓW / POWSTANIA / STYCZNIOWEGO / OSWALDA / ARTMIŃSKIEGO / TYTUSA / BALICKIEGO / MICHAŁA / DEMBOWSKIEGO / - DUDZIAKA / - FALENCKIEGO / KAZIMIERZA / FEDOROWICZA / LEOPOLDA / ŁĘBIŃSKIEGO / - NARZYNKIEWICZA / BOGDANA / PIĄTKOWSKIEGO / FELIKSA / POPLIŃSKIEGO / - PULITOWSKIEGO / HIPOLITA / ŚWIDERSKIEGO /
OBOK ORŁA ZNAK / POGONI, POSZLI NASI / W BÓJ BEZ BRONI /

"NON OMNIS MORIAR"

   Z drugiej strony krzyża, na płaszczyźnie bloku granitowego umieszczono metalową trójpolową tablicę herbową z herbami Polski, Litwy i Rusi oraz napis:
BOŻE ZBAW POLSKĘ!

Tablice na obelisku w Szycach.

WIADOMOŚCI Z POLA BITWY z 5 czerwca 1863 r. zamieściły opis bitwy w Szycach:

   Oddział powstańców z 300 złożony pod dowództwem Romockiego stoczył nieszczęśliwą potyczkę pod Szycami d. 7 V.
   Po godzinnym wypoczynku naszych pod Wielką Wsią wideta dała znać, że Moskale nadeszli z Michałowic, rozwijają linię tyralierską pod Szycami.
   Kawaleria nasza rozpoczęła bój od szarży, którą dowodził por. Topór, sam zaś dowódca oddziału Ramocki i Perret poprowadzili do boju żuawów i strzelców.
   2 kompanie Moskali z oddziałem kawalerii z armatami pokazały się tymczasem na drodze z Olkusza. Następnie nadciągnęła ze Skały jeszcze 1 kompania z oddziałem kawalerii.
   Pod naciskiem przeważąjących sił oddział nasz wsparty do lasu ku granicy austriackiej, odstrzeliwując się przeszedł tęż granicę. ..

Uczestnikiem bitwy pod Szycami był rtm. Jan Newlin Mazaraki, który również wspominał bitwę:

Walka szła znakomicie i byliśmy już pewni zwycięstwa, lecz jedna chwila odjęła tę pewność, a to wtedy, gdy za naszymi plecami usłyszeliśmy rotowy ogień; był to Szachowski, który zająwszy dwiema rotami Wielką Wieś, uderzył nam w plecy; nie było możności utrzymania się, nasi towarzysze jak snopki padać gęsto poczeli. Kompanie odebrały rozkaz cofania się do granicy ...

(Pamiętnik i wspomnienia)

W bitwie pod Szycami oddział Jordana, walcząc pod dowództwem Józefa Romockiego, poniósł straty: 10 poległych i 30 rannych. Straty moskiewskie były mniejsze.

W ramach realizacji prac porządkujących cmentarze i mogiły wojenne, w roku 1927 w Szycach zakupiono grunt, na który przeniesiono znajdującą się w pobliżu mogiłę powstańczą. W dokumentach Okręgowej Dyrekcji Robót Publicznych w Kielcach (Archiwum Państwowe Kielce, zesp. 100/I) znajduje się protokół z przeprowadzonej w dniu 13 kwietnia 1927 r. ekshumacji złok powstańców 1863 r. poległych w Szycach:

... wydobyte szczątki 9. powstańców włożone zostały do przygotowanej trumny a ta następnie włożona została do nowej mogiły.
... Po rozkopaniu starej mogiły jeden z powstańców leżał oddzielnie pozostali rzędem jeden obok drugiego twarzami do ziemi, na jednym były szczątki obuwia, na drugim tasiemka na szyji prawdopodobnie z medalika, ponadto przy kości lewego uda jednego z powstańców znaleziono ołowianą kulę karabinową.
... Wszystkie kości i kulę włożono do trumny, prochy z miejsca gdzie leżeli powstańcy wsypano do mogiły nowej.

Mogiła, mimo tego, że została urządzona bezpośrednio przy ruchliwej drodze Kraków - Olkusz - jest trudno zauważalna. Nieco wcześniej, po drugiej stronie szosy, jest podana informacja o dawnej austriackiej komorze celnej.

Obelisk powstańców 1863 w Szycach - stan z maja 2014 r.

Zaktualizowano w czerwcu 2014 r.

góra strony

NA START

ostatnia aktualizacja: 5-06-2014 , 05:26