STRONA ARCHIWALNA   
 opracowanie: śp. Jerzy Kowalczyk (1938 - 2015)    kontakt: 41 368 57 24,   jotka.1863@gmail.com

7 Grudzień 2024, imieniny dziś obchodzi: Agata, Ambroży, Marcin   
     Menu:  
Miejscowości
 K I E L C E
 A - B
 C - F
 G - J
 K
 L - M
 N - O
 P - R
 S
 Samborzec
 Sancygniów
 Sandomierz
 Secemin
 Sędów (E)
 Sędziszów
 Sienno (W)
 Skalbmierz
 Skała (K)
 Skarżysko Kamienna
 Skarżysko Kościelne
 Skrobaczów
 Skronina (E)
 Sławków (S)
 Słomniki (K)
 Słupia Nadbrzeżna
 Słupia (Pacanowska)
 Smardzew (W)
 Smogorzów (W)
 Sobków
 Sobótka
 Solec n/Wisłą (W)
 Sosnowiec (S)
 Sosnówka (K)
 Stanisławów (E)
 Starachowice
 Stary Korczyn
 Staszów
 Stefanków (W)
 Stopnica
 Stradów
 Stromiec (W)
 Sucha (W)
 Suchedniów
 Sudół
 Suków
 Sulisławice
 Szczeglice
 Szczekociny (S)
 Szewna
 Szklary (K)
 Szkucin
 Szreniawa (K)
 Szyce (K)
 Szydłowiec (W)
 Ś - Ż
 Uroczystości
 Wyszukiwarka
 Literatura
 Indeksy
 Aktualizacja
 O autorze
 
     Ważne daty z powstania:  
9 grudnia 1863 r. - Bitwa Kality Rębajły pod Hutą Szczeceńską
16 grudnia 1863 r. - Pod Janikiem zostałą rozbita piechota Łady
16 grudnia 1863 r. - Pod Bodzechowem rozbicie wojska Bosaka
23 grudnia 1863 r. - Stracenie Z. Chmieleńskiego w Radomiu
 
  Zapraszam do współpracy
Posiadasz dodatkowe informacje lub zdjęcia
     albo
chcesz otrzymywać informację o uzupełnieniach niniejszej prezentacji ?
 
     Zaproszenie do:  
Muzeum Historii
Kielc
 
     gmina : SŁAWKÓW powiat: BĘDZIN     

SŁAWKÓW

1. Nagrobek Aleksandra Pogonowskiego

   Na rzymsko-katolickim cmentarzu parafialnym przy ul. Gen. J. Hallera zachowała się mogiła Aleksandra Pogonowskiego, weterana walk 1863 roku.

   Od bramy cmentarnej kierujemy się w rejon kaplicy. Skręcamy w prawo, i dochodzimy prawie do ogrodzenia cmentarza od strony zachodniej. Przed grupą kilku starych drzew, w odległości 15 m od ogrodzenia, położona kamienna płyta nagrobna (nieco dalej, po prawej, postawiony jest dobrze widoczny, wysoki pomnik nagrobny Andrzeja Ostrowskiego).

   Na płycie nagrobnej, pod znakiem krzyża, wykuty jest napis:
Ś. P. / ALEKSANDER JÓZEF / POGONIA - POGONOWSKI / WETERAN P. PORUCZNIK POWSTANIEC / 1863 GO     ZESŁANIEC / UR. 24 II 1844      ZM. 8 XI 1922 / SPOKÓJ JEGO DUSZY I CZEŚĆ PAMIĘCI

Mogiła Aleksandra Józefa Pogonia-Pogonowskiego w Sławkowie.

Aleksander Józef Tymoteusz Pogonia - Pogonowski urodził się w Kielcach. Podczas nauki w kieleckim gimnazjum kolegował z Adolfem Dygasińskim i Jędrzejem Świętochowskim.
   W 1863 roku, wraz z całym personelem technicznym fabryki metalurgicznej w Poniku, wyrusza z Leśniowa do powstania narodowego. Jest w partii Langiewicza. W bitwie pod Pieskową Skałą, 4 marca 1863 roku, dostaje się do rosyjskiej niewoli. Poprzez kieleckie więzienie trafia do warszawskiej cytadeli. Został skazany na śmierć. Z uwagi na młody wiek (18 lat) - karę zmieniono na zsyłkę na Sybir. Po pięciu latach pobytu w Wiatce, został ułaskawiony i otrzymał zgodę na powrót do Królestwa. Z pomocą swego wuja, Jana Jurkowskiego, członka rządu narodowego w 1863, otrzymał pracę na kolei warszawsko-wiedeńskiej, gdzie pracował do momentu przejścia na emeryturę w 1910 roku.
   Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, po przeprowadzonym postępowaniu weryfikacyjnym, Aleksander Pogonowski otrzymał honorowy stopień podporucznika i został wprowadzony do IMIENNEGO WYKAZU WETERANÓW POWSTAŃ NARODOWYCH 1831, 1848 i 1863 ROKU (Dz. Personalny Nr 5 z 1922 r. poz. 3100).
   Zmarł dnia 8 listopada 1922, w wieku 78 lat, i został pochowany na cmentarzu w Sławkowie.

góra strony



Aktualizacja z czerwca 2014 r.


Mogiła weterana 1863 r. Aleksandra Pogonowskiego
na cmentarzu w Sławkowie - stan z czerwca 2014 r.


Odnowiona płyta nagrobna weterana 1863 r. A. Pogonowskiego
na cmentarzu w Sławkowie - stan z czerwca 2014 r.

góra strony



2. Krzyż Wolności


   Jak podaje Józef Liszka (Pamięć powstania styczniowego na ziemi olkuskiej ... ) w roku 1863, podczas potyczki z patrolem rosyjskim, w okolicy cmentarza w Sławkowie, poległo kilku powstańców. W tym miejscu mieszkańcy wystawili krzyż dębowy, upamiętniający poległych powstańców 1863 r. Rosjanie szybko jednak wymusili zniszczenie krzyża. Ale pamięć o krzyżu przetrwała.

   W roku 1918 w tym miejscu (narożnik ul. Wrocławskiej i gen. J. Hallera), na betonowym cokole, został postawiony żelazny krzyż z postacią Chrystusa ukrzyżowanego. Krzyż przywoływał pamięć stoczonych walk o niepodległość, i otrzymał nazwę Krzyż Wolności.

   W obecnym wystroju wprowadzono kamienne płyty, którymi obudowano postument. Na cokole, pod tarczą z orłem w koronie, umieszczono granitową tablicę z napisem:
KRZYŻ WOLNOŚCI / 11. XI. 1918

   U mieszkańców Sławkowa zaciera się obecnie pamięć o pierwotnej intencji postawienia Krzyża Wolności.

   Dawniej na obrzeżu Sławkowa, w pobliżu żelaznego mostu kolejowego na Białej Przemszy, znajdowała się zbiorowa mogiła powstańców 1863 roku. Ale już w okresie międzywojennym uległy zatarciu ślady nieoznaczonego grobu ziemnego.





góra strony


ostatnia aktualizacja: 27-12-2014 , 08:48

 

 



od 11 stycznia 2005 odwiedziło nas: 3 445.000 osób.

Stronę najlepiej oglądać w rozdzielczości 800x600 w przeglądarce Internet Explorer